Vandaag start in het Van Gogh Museum een unieke tentoonstelling over de schilderijen van Vincent van Gogh die de atmosfeer van de avond en de nacht weergeven. De tentoonstelling wordt georganiseerd in samenwerking met het Museum of Modern Art (MoMA) in New York.

Van Gogh en de kleuren van de nacht is de eerste expositie die is gewijd aan Van Goghs voorstellingen van de avond en de nacht. Dit thema loopt als een rode draad door zijn oeuvre. Beroemde werken uit internationale collecties die worden getoond, zijn onder andere De sterrennacht (MoMA), Eugène Boch (Musée d’Orsay), een reeks van drie zaaiers bij ondergaande zon (waarvan een uit de Stichting Collectie E.G. Bührle) en De aardappeleters (Van Gogh Museum).

Energie en inspiratie
Vincent van Gogh had al vroeg een grote liefde voor de sfeer van de avond en de nacht. Hij zag de avond en de nacht als momenten van bezinning en creativiteit, bij uitstek geschikt voor reflectie op de gebeurtenissen van overdag. Hij werkte dan ook graag in deze donkere uren; ze gaven hem energie en inspiratie. Nadat hij in 1880 had besloten om kunstenaar te worden, kregen avondschemering- en nachteffecten een vaste plaats in zijn werk.

De tentoonstelling laat zien hoe Van Gogh de sfeer en symboliek van de nachtelijke uren vastlegde op papier en doek aan de hand van de thema’s Van Gogh en de traditie, Landschappen in schemerlicht, Het boerenleven bij avond – ‘Les paysans chez eux’, De stem van het koren en De poëzie van de nacht.

Van oude traditie naar moderne kunst
Van Gogh associeerde de nacht vooral met geborgenheid, vertroosting en poëzie. Tegelijkertijd was hij niet ongevoelig voor de schaduwkant van de nachtelijke uren, waarin de mens soms door eenzaamheid en wanhoop wordt overmand. Maar zijn voorliefde ging toch uit naar het landschap in schemerlicht, waarmee hij aansloot bij een oude traditie. Avond- en nachtlandschappen waren al eeuwenlang een geliefd thema en onder meer sterk vertegenwoordigd bij de School van Barbizon, die Van Gogh zo bewonderde en aanvankelijk navolgde. Na een aantal jaren echter begon hij dit genre te moderniseren door zijn opvallende kleurgebruik en ritmische penseelstreek. Van Gogh toonde zich op deze wijze een eigenzinnige wegbereider van de moderne kunst.

De tentoonstelling is van 13 februari tot en met 7 juni te zien in het Amsterdamse Van Gogh Museum.