Een gure wind steekt op in supermarktland. Er hangt recessie in de lucht dus let de consument weer op de kleintjes. Toch denkt Peter Jens, het nieuwe boegbeeld van de biologische beweging in Nederland, dat het mogelijk is om in drie jaar tijd de omzet van biologische producten te vervijfvoudigen. Nu schommelt de landelijke omzet nog rond de twee procent, maar dat kan in 2011 10 procent zijn, verklaarde Jens daags na zijn aantreden in het Agrarisch Dagblad. Een opmerkelijk optimisme, zeker gezien de moeite die het overheid en bedrijfsleven kostte om biologische producten in acht jaar tijd naar het huidige niveau te tillen. Bovendien lijkt de economische malaise hard toe te slaan.

Maar Jens vindt de biologische sector zeer toekomstbestendig. „Juist de huidige economische situatie is een kans als geen ander. Dat voel ik zo.” Nu het huidige bestel dreigt vast te lopen, moet er een nieuw bestel voor in de plaats komen: duurzaamheid is daarbij voor Jens het sleutelwoord. Dat biedt de biologische voedselproductie grote kansen, zegt hij. „Want deze sector is veel beter dan de gangbare landbouw in staat alle maatschappelijke kosten van productie in beeld te brengen.”

Nu nog is de boer vaak de zwakke schakel in het proces, dat moet anders, meent Jens. „Het zou prettig zijn als de landbouw marges wordt gegund. Een supermarkt moet oog hebben voor het immateriële belang van de landbouw. Dat begint natuurlijk al bij de aandeelhouder. We moeten dus samen gaan kijken: hoe kunnen we komen tot verantwoorde productie? Daarover wil ik afspraken maken.”

Ook de financiering van de landbouw moet op de schop, vindt Jens. De sector gaat gebukt onder hoge lasten dankzij het bancaire systeem dat wereldwijd nu zo onder vuur ligt. „De landbouw zou eigenlijk moeten opstaan en roepen: wij gaan een rol spelen bij de financiële hervorming. Juist omdat wij voedsel produceren.”

De tijd is aangebroken om na te gaan of een ander financieel systeem mogelijk is, meent hij. Een systeem dat de landbouw beschermt tegen hoge lasten en vrijwaart van problemen die zich elders op de financiële markten voordoen, zoals de hypotheek- en kredietcrisis. Jens: „We moeten naast de euro wellicht een andere monetaire eenheid introduceren. Een munt waarmee niet gespeculeerd kan worden, waarover de overheid alle zeggenschap houdt en die exclusief is bedoeld voor de financiering van bijvoorbeeld de landbouw. In Zwitserland bestaat zoiets al lang, dankzij de WIR Bank.”

Eén zaak mag wat hem betreft niet ter discussie staan: genetisch gemodificeerde organismen (ggo) in voedselketens moeten taboe blijven. Op dat terrein lijkt veel te veranderen. Recent Europees onderzoek leert dat de supermarktklant nauwelijks problemen heeft met ggo-bestanddelen in voeding. En LTO Nederland startte een Europese lobby om gengewassen versneld toe te laten. Ook het kabinet wil zijn standpunt ’herijken’.

Op een daartoe recent georganiseerde expertbijeenkomst ontbrak Biologica. Jens: „We waren het niet eens met de vraagstelling: Welke rol kunnen ggo-gewassen spelen in een duurzame landbouw?” Achteraf betreurt Jens de afwezigheid. Zijn organisatie is immers dé belangenorganisatie van de biologische beweging in Nederland. „Ik kon helaas mijn agenda niet omgooien.”

En, meent hij, biologisch moet in gesprek blijven met de gentechwereld. „Ik waardeer de menselijke ondernemingsdrift. Wij willen ook hoge opbrengsten van landbouwgronden, maar wel met planten die langs klassieke veredeling zijn ontwikkeld. Het is zo ook mogelijk de wereld te voeden, blijkt uit rapporten van de FAO. Veel arme landen zijn nu al organisch. Als wij onze kennis over klassieke veredeling zouden inzetten om deze landen te helpen* wauw! Dan zul je eens zien.”