Het Nederlandse elektriciteitssysteem kan grootschalige windenergie nu al aan, mits er gebruik wordt gemaakt van actuele windvoorspellingen. Dit blijkt uit onderzoek van ir. Bart Ummels, die donderdag 26 februari aan de TU Delft op dit onderwerp promoveert.

Wind is variabel en slechts gedeeltelijk voorspelbaar. De grootschalige inpassing van windenergie in het elektriciteitsysteem is daarom lastig. Promovendus ir. Bart Ummels onderzocht wat de gevolgen zijn van de inpassing van veel windenergie voor het Nederlandse elektriciteitssysteem. Door het gebruik van simulatiemodellen zoals die van hoogspanningsnetbeheerder TenneT, maakte hij de eventuele problemen (en oplossingen) duidelijk.

Zijn resultaten geven aan dat windenergie vraagt om een grotere flexibiliteit van de bestaande elektriciteitscentrales. Soms zijn er meer reserves nodig, maar veel vaker zullen de centrales juist hun productie moeten verlagen om ruimte te maken voor wind. Het is daarbij belangrijk om de inzet van de elektriciteitscentrales steeds opnieuw te berekenen met de laatste windvoorspelling. Het is dan mogelijk voorspellingsfouten te verminderen en windenergie beter in te passen.

Ummels onderzocht windvermogens tot 12 GW, waarvan 8 GW op zee, voldoende voor ongeveer een derde van de Nederlandse elektriciteitsvraag. Het blijkt dat de Nederlandse elektriciteitscentrales de variaties in de elektriciteitsvraag en windaanbod ook in de toekomst op elk moment kunnen opvangen, mits er gebruik wordt gemaakt van actuele en verbeterde windvoorspellingen. TenneT heeft als taak om grootschalige windenergie in het elektriciteitsvoorzieningsysteem in te passen. Lex Hartman, Directeur Corporate Development TenneT: “TU Delft en TenneT hebben het simulatiemodel gezamenlijk verder ontwikkeld om de inpassing van grootschalige windenergie te onderzoeken. De resultaten geven aan dat we in Nederland zonder aanvullende maatregelen tussen de 4 GW en 10 GW windvermogen kunnen integreren.”

Overschotten
Ummels: ‘In plaats van de vaakgehoorde vraag ‘Wat doen we als het niet waait?’ is de vraag ‘Waar laten we alle elektriciteit als het ’s nachts hard waait?’ veel relevanter. Dit komt bijvoorbeeld omdat een kolencentrale niet zomaar kan worden uitgezet. Een belangrijke oplossing hiervoor zit in internationale handel van elektriciteit, omdat het buitenland dit overschot vaak wel kan gebruiken. Daarnaast is een verruiming van de ‘openingstijden’ van de internationale elektriciteitsmarkt gunstig voor windenergie. Momenteel bepalen de elektriciteitsbedrijven een dag van tevoren hoeveel elektriciteit ze in het buitenland gaan kopen of verkopen. Windenergie kan beter worden ingepast als het tijdsverschil tussen de handel en het maken van de windvoorspelling kleiner is.’

Geen energieopslag
Het onderzoek wijst verder uit dat er geen voorzieningen voor energieopslag hoeven te komen. De resultaten geven aan dat internationale elektriciteitshandel een veelbelovende en goedkopere oplossing is voor de inpassing van windenergie. Ook het flexibeler maken van elektriciteitscentrales is een betere oplossing. Het gebruik van warmteboilers zorgt bijvoorbeeld voor een flexibelere bedrijfsvoering van warmtekrachtcentrales, die daardoor ’s nachts ruimte kunnen maken voor wind.

De inpassing van windenergie in het Nederlandse elektriciteitssysteem kan zorgen voor een vermindering van de productiekosten van 1,5 miljard euro per jaar en een afname van de CO2-uitstoot met 19 miljoen ton per jaar.