De Amerikaanse regering wil in 2010 bijna 10 procent meer geld uittrekken voor het ministerie van Buitenlandse Zaken en zijn verschillende agentschappen, waaronder het Agentschap voor Internationale Ontwikkeling (USAID). De defensie-uitgaven stijgen nauwelijks. President Barack Obama lijkt zijn belofte te willen inlossen om internationale problemen eerder langs diplomatieke weg op te lossen dan met militaire middelen.

De ontwerpbegroting voor 2010 zal pas volgende maand in detail klaar zijn en moet nog naar het parlement. Maar de trendbreuk lijkt op komst. Obama maakt een einde aan de explosieve groei van de defensie-uitgaven van de voorbije jaren en laat Buitenlandse Zaken toe een inhaalbeweging in te zetten.

Het State Department zou bijna 52 miljard dollar krijgen, tegenover 47 miljard dit jaar. De begroting van defensie, de kosten van de oorlogen in Irak en Afghanistan inbegrepen, zou maar met 1,4 procent stijgen, tot 663,7 miljard dollar.

“Het is niet de drastische ommezwaai van prioriteiten en middelen waar we op hadden aangedrongen, maar het kondigt een bescheiden koerscorrectie aan”, zegt Miriam Pemberton van het Instituut voor Beleidsstudies in Washington. Elk jaar schrijft ze mee aan een rapport van progressieve defensiespecialisten die willen dat er meer geld komt voor diplomatie en binnenlandse veiligheid, terwijl ze pleiten voor bezuinigingen in het defensiebudget.

Geen nieuwe kernkoppen
Experts verwachten dat de regering in 2010 het mes zal zetten in de uigaven voor kernwapens. Obama ging in tegen het standpunt van zijn Defensieminister Robert Gates door aan te kondigen dat de ontwikkeling van nieuwe kernkoppen wordt stopgezet. Ook het feit dat er geen extra geld is voor het ministerie van Energie – dat bevoegd is voor alle nucleaire toepassingen – zou in die richting wijzen. Zeker is dat pas in april, als alle details van de begroting zijn ingevuld.

Obama had tijdens zijn campagne beloofd dat hij tijdens zijn ambtstermijn de Amerikaanse ontwikkelingshulp zou verdubbelen en dat hij Buitenlandse zaken en USAID zou toelaten veel meer mensen overzee in te zetten. De voorbije twee decennnia is het aantal van dergelijke medewerkers sterk teruggelopen.

De vraag is wel naar welke landen de extra middelen gaan. Is dat naar Irak, Afghanistan en Pakistan, de landen die bovenaan de agenda van het Pentagon staan, of krijgen andere arme landen voorrang? De Amerikaanse regering liet tot dusver enkel weten dat ze meer wil uitgeven aan bevolkingsprogramma’s – waarvoor de regering-Bush weinig over had – en aan andere internationale uitdagingen in de gezondheidssector. Washington wil ook de Amerikaanse achterstallen bij de Verenigde Naties en bij andere multilaterale instellingen wegwerken.

Jim Lobe