Obama wil van Amerika een land van slimme elektriciteitsnetwerken (smart grids) maken. In Nederland is het bedrijf Qurrent pionier op dit gebied.

Het klinkt haast te mooi om waar te zijn. Een straat of buurt met huizen die allemaal een zonnepaneel op hun dak hebben. Her en der een windmolentje. Als de bewoners van huis X zomers op vakantie zijn, leveren ze hun teveel aan zonne-energie aan de bewoners van huis Y, die op een warme dag wel wat extra elektriciteit kunnen gebruiken voor hun airconditioning en wasmachines.

Een buurt die samen elektriciteit maakt en deelt, is een voorbeeld van een slim elektriciteitsnetwerk (smart grid). Barack Obama wil het verouderde Amerikaanse elektriciteitsnetwerk vervangen door zulke slimme netwerken. Voor hem is het dubbele winst: investeringen stimuleren de economie en geven de VS een groene voorsprong.

Het Rotterdamse Qurrent is in Nederland smart grid-voorloper. Het drie jaar geleden opgerichte bedrijf bedenkt en beheert smart grids. In Nederland lopen sinds kort drie testprojecten met woningbouwcorporaties in Rotterdam, Den Haag en Leeuwarden. ‘Zonnepanelen op flats gaan stroom direct leveren aan de bewoners’, zegt oprichter Igor Kluin van Qurrent.

De slimme netwerken in de flats zijn trouwens niet geheel zelfvoorzienend, maar ‘werken samen’ met het grote elektriciteitsnetwerk van de energiebedrijven. Kluin: ‘We halen de ene helft uit de zonnepanelen, de andere helft komt van het centrale net’. Het is volgens hem wel mogelijk om alle elektriciteit uit de zon te halen, maar dan moet je ook zonne-energie opslaan. ‘s Nachts schijnt de zon immers niet (en overdag natuurlijk ook vaak niet). En het opslaan van zonne-energie is erg duur, daar heb je bijvoorbeeld waterstof of batterijen voor nodig. Kluin: ‘Dan zouden de projecten veel te kostbaar worden.’

In alle woningen in de flats die meedoen aan het project staat een kastje: de Qbox. Het kastje meet en regelt het elektriciteitsgebruik in de woning. Het berekent bijvoorbeeld wat het beste tijdstip is om een vaatwasser te laten draaien: ‘s nachts (als het grote netwerk goedkopere nachtstroom levert), of toch overdag, gebruikmakend van de eigen zonne-energie? Maar het kastje moet ook rekening houden met het gebruik in andere woningen: vijftig woningen die tegelijk een ‘wasje draaien op zonne-energie’ is misschien te veel van het goede.

Het kan nog wel even duren voordat Nederland grootschalig overgaat op smart grids. Natuurlijk is er nu de economische crisis, die investeerders afwachtend maakt. Maar ook de netbeheerders vormen een belemmerende factor, zegt Kluin. ‘Zij zijn bang dat de stabiliteit van het elektriciteitsnet in gevaar komt als er allerlei private partijen hun eigen netwerkje gaan beheren’.

Staatssecretaris Frank Heemskerk van Economische Zaken riep eind vorig jaar zelfs dat private elektriciteitsnetwerken een bedreiging zijn. Opvallend, want eerder had hij Qurrent als voorbeeld van Hollandse inventiviteit genoemd.

Kluin: ‘Wij maken met smart grids het netwerk juist stabieler. De meeste problemen ontstaan als er – bijvoorbeeld bij warm weer – piekvraag is. Met smart grids lossen we die problemen op.’ (Via DePers)