Lowlands is niet alleen vernieuwend op het gebied van muziek en ander cultureel aanbod. Ook heeft Lowlands de ambitie voorop te lopen als groen en verantwoord georganiseerd festival. De organisatie streeft naar een bedrijfsvoering die schoon en eerlijk is. Het woord paradijs uit de volledige festivalnaam A Campingflight to Lowlands Paradise moet zo breed mogelijk worden waargemaakt.

Lowlands vernieuwt door te besparen aan de bron, te verduurzamen en tevens deel te nemen aan een CO2 compensatieprogramma. Daarnaast wordt het aanbod biologische en fairtrade producten steeds meer uitgebreid.

Een festival is een plek waar publiek, artiesten, leveranciers en de organisatie samenkomen. Tijdelijk vormt zich een minimaatschappij die model zou kunnen staan voor de grote maatschappij. Lowlands zijn drang tot vernieuwing door te geven en het overwegend jonge publiek en alle andere aanwezige partijen te inspireren ook milieuvriendelijke en eerlijke keuzes te maken.

Dit jaar heeft de festivalorganisatie 3 speerpunten geformuleerd waar ze groener te werk wilt gaan: Transport, Energie en Afval.

Transport
Het publieksvervoer van en naar het festival levert, vergeleken met alles wat er bij een festival komt kijken, de grootste bijdrage aan de CO2-uitstoot (bron: Julie’s Bicycle: First Step research): 43%. Daarom adviseert en stimuleert Lowlands bezoekers om met het openbaar vervoer te komen. In samenwerking met de NS wordt een voordelig festivalretour aangeboden en de bezoeker kan voor het transport van en naar de treinstations gebruik maken van ongeveer 90 gratis pendelbussen. Op de site http://mobiliteitspagina.tripticket.nl/link-lowlands kunnen bezoekers van tevoren hun reis plannen. Hierbij wordt o.a. de milieubelasting per vervoersmogelijkheid inzichtelijk gemaakt.

Voor het transport van productie en catering zijn ongeveer 2.200 vervoersbewegingen van vrachtwagencombinaties nodig. Een vrachtwagencombinatie rijdt naar schatting gemiddeld 150 km, waardoor in totaal 330.000 km wordt gereden. Dit productietransport levert een grote bijdrage aan het energieverbruik op Lowlands en veroorzaakt veel uitstoot. De organisatie probeert hier vermindering in te brengen door bijvoorbeeld voorzieningen permanent te maken:

• Er is asfalt aangelegd zodat minder rijplaten nodig zijn. Dit scheelt 28 vervoersbewegingen per jaar.
• Er is op het terrein een loods gebouwd waar materialen opgeslagen worden die alleen tijdens Lowlands nodig zijn. Dit scheelt 100 vervoersbewegingen per jaar.
• Een aantal betonnen contragewichten, die ervoor zorgen dat lichttorens niet omwaaien, is vervangen door 1.000 literwatertanks. Dit scheelt 20 vervoersbewegingen per jaar.
• De brug van de camping naar het festivalterrein wordt ter plekke opgeslagen en in elkaar gezet. Dit scheelt 16 vervoersbewegingen per jaar.

Op het terrein verplaatsen medewerkers zich met fietsen, brommers, golfkarretjes, heftrucks, Gators en Volkswagenbusjes. Medewerkers die geen spullen hoeven te vervoeren krijgen een fiets of brommer. In 2009 worden elektrische scooters voor productiepersoneel ingezet als onderdeel van een sponsorproject met Essent.

Energie
Per Lowlandseditie wordt ca. 865.000 Kwh stroom gebruikt, dat is ca. 10% meer dan een stad als Assen of Hoorn in 3 dagen gebruikt. Bijna alle elektriciteit wordt opgewekt door generatoren die in totaal 120.000 liter diesel en 4.000 liter benzine per editie verbruiken. De grootste tent op het festival, de Alpha, verbruikt zo’n 400 liter diesel per uur. Elektriciteitgebruik via het vaste net is geen optie omdat het economisch onhaalbaar is hier een vaste infrastructuur op het terrein voor aan te leggen.

In 2004 is het totale stroomverbruik geanalyseerd om op basis daarvan de grootte van de benodigde generatoren aan te passen. Als er bijvoorbeeld stroom nodig is voor de opbouw van een podium, wordt niet de grote generator gebruikt die nodig is voor concerten, maar een kleine mobiele generator. Generatoren worden uitgezet op het moment dat er geen stroom nodig is. Dit scheelt bij elkaar 20.000 liter diesel per editie.

Lowlands onderzoekt de mogelijkheid om duurzame energie te introduceren, zoals wind- en zonne-energie. Deze transformatie is een lange termijn zaak. In 2009 gaat Lowlands voor het eerst experimenteren met een kleine waterstofaggregaat (slechts 4000W). Deze schone aggregaat is ontwikkeld door Bredenoord Aggregaten en heeft als uitstoot slechts water. Er wordt gewerkt aan een aggregaat met een veel hoger vermogen.

Lowlands is huiverig voor het gebruik van biodiesel. Brandstof hiervoor wordt vaak verbouwd op plekken waar ook voedsel verbouwd kan worden. De kans dat machines kapot gaan is groter bij het gebruik van biodiesel. Biodiesel is minder efficiënt in gebruik, stoot onverminderd veel CO2 uit, geeft het een onaangename lucht en het is onacceptabel veel duurder (ca. 25%). De ontwikkelingen op het gebied van biobrandstoffen en andere duurzame energie worden door de organisatie op de voet gevolgd.

Bezoekers van het festival kunnen deelnemen aan een compensatieprogramma dat in samenwerking met Essent is opgezet. Op basis van een uitgebreid rekenmodel kan de bezoeker zijn of haar energieverbruik op Lowlands met consumptiemunten compenseren. De opbrengst van dit compensatieprogramma worden geïnvesteerd in twee projecten voor duurzame energie: Fujian Zhangpu Liuao (een Gold Standard windproject in China) en Mamak (een Gold Standard biogasproject in Turkije). Dit laatste project is in juli 2009 door de World Bank uitgeroepen tot beste klimaatproject. Bezoekers kunnen hun energiegebruik voor gemiddeld 1,5 tot 2 munten per persoon volledig compenseren. Het precieze aantal munten voor een bezoeker wordt ter plekke aan de hand van een computerprogramma berekend. Op het festival wordt in realtime zichtbaar gemaakt hoeveel procent van het energiegebruik is gecompenseerd.

Afval
Ook op het gebied van afval werkt Lowlands aan een schonere bedrijfsvoering. Op het festival ontstaat ongeveer 500 ton afval. Het publiek produceert 250 ton afval (150 ton op het festivalterrein en 100 ton van de camping) en 250 ton is bedrijfsafval, voornamelijk van cateraars.

Sinds 2003 verwerkt Lowlands statiegeld in de consumptieprijs van een drankje. Veel bezoekers leveren hun wegwerpbekers in met als resultaat een veel schoner festivalterrein. De bekers zijn van PLA. PLA kan op een cradle-to-cradle manier opnieuw worden gebruikt. Op de draagtrays van gerecycled karton zit ook statiegeld.
Nu al is 60 tot 70% van alle wegwerpartikelen biologisch afbreekbaar. Vanaf 2010 zijn alle leveranciers verplicht uitsluitend biologisch afbreekbare wegwerpartikelen te gebruiken. De publiekscatering scheidt het afval in pet-flessen, papier, glas, plastic etc. Bezoekers krijgen dit jaar één keer een gratis programmaboekje. Als dat kwijt is kunnen ze voor een muntje een nieuwe kopen. In de toekomst worden programmaboekjes volledig vervangen door applicaties voor de mobiele telefoon.

Lowlands vindt dat het publiek medeverantwoordelijk is voor het schoonhouden van het festivalterrein en de campings. Dat wordt het publiek regelmatig op een ludieke manier duidelijk gemaakt. Op de campings worden zo’n 100.000 TRASH-bags per festival uitgedeeld. Er rijden continu busjes rond die volle vuilniszakken ophalen en lege uitdelen. Op het terrein staan 5000 grote vuilnisbakken.

Dit jaar worden de Green Ghetto’s geïntroduceerd: twee van de zeven campings (1 en 7) worden ingericht als milieucamping. Voorwaarde om op de Green Ghetto’s te staan is de belofte je eigen gebiedje netjes te houden. Er zijn geen sancties als mensen zich niet aan deze belofte houden, wel lopen medewerkers van Oxfam Novib rond die mensen op een bijzondere manier eraan herinneren en eventueel helpen. De organisatie hoopt dat bezoekers de zin ervan inzien om ook hun afval op te ruimen. Uiteindelijk doel is een mentaliteitsverandering bij de overige bezoekers op gang te brengen.

Lowlands zet in 2009 de eerste stappen in een ambitieuze samenwerking met een grote afvalverwerker om meer invloed te krijgen op de manier waarop het afval wordt verwerkt. Hoewel de afvalstroom van Lowlands nu volledig volgens de geldende milieuwetgeving wordt verwerkt en afgevoerd, wordt gekeken hoe dit proces nog schoner en efficiënter kan. Eerst wordt het afval geanalyseerd, dan wordt gekeken welk afval cradle-to-cradle kan worden verwerkt of traditioneel kan worden gerecycled. Vervolgens wordt bepaald welk afval verbrand kan worden om groene stroom van te maken.

Ook backstage is analyse de sleutel tot een zo efficiënt mogelijke afvalverwerking. Bij alle cateraars wordt geanalyseerd welk afval vrijkomt en hoe dat zo goed mogelijk kan worden gescheiden.

Na afloop van het festival is er binnen een week afgebouwd en minutieus opgeruimd en schoongemaakt. Met omgebouwde landbouwmachines worden de velden schoongeveegd. In de bomen gegooide wc-rollen, ander zwerfafval en in de grond getrapte bekers worden verwijderd. Na een paar weken, als het gras weer hersteld is, ligt het Lowlandsterrein erbij alsof er geen festival heeft plaatsgevonden en grazen er weer schapen in de weide.

Meer informatie: www.lowlands.nl/groen