KOPENHAGEN: De Latijns-Amerikaanse onderhandelaars in Kopenhagen klinken veel nuchterder dan hun Aziatische en Afrikaanse collega’s. Ze hopen nog altijd dat er een akkoord met bindende maatregelen uit de bus komt, maar sluiten niet uit dat ze ook een overeenkomst zullen ondertekenen waarin alleen vrijwillige initiatieven worden opgevoerd.

Latijns-Amerika stoot maar vijf procent uit van de hoeveelheid CO2 die de mensheid produceert. Maar net als Afrika en Azië is het continent wel bijzonder kwetsbaar voor de gevolgen van de opwarming van de aarde. Droogte, overstromingen; wegsmeltende gletsjers, nieuwe ziekten en nieuwe plagen in de landbouw: Latijns-Amerika zal er allemaal mee te maken krijgen.

Realisme
Er staat in Kopenhagen dus veel op het spel voor Latijns-Amerika. Toch overheerst realisme bij de onderhandelaars. “De conferentie zal waarschijnlijk geen wettelijk bindende tekst opleveren die door de staatshoofden kan worden ondertekend”, oordeelt Álvaro Sapag, een lid van de Chileens delegatie. Het minimum dat Sapag zegt te willen aanvaarden, is “een robuust politiek akkoord dat nog voor een korte periode tijd biedt om de details bij te vijlen om dan tot een wettelijk bindend akkoord te komen”.

Ook de Mexicaanse milieuminister Juan Elvira zit op die lijn. “We gaan voor een wettelijk akkoord met duidelijke doelstellingen, maar we sluiten een politiek compromis niet uit als laatste optie in de onderhandelingen.”

G77
Verscheidene Latijns-Amerikaanse landen hebben aangegeven dat ze tijdens de conferentie de lijn van de Groep van 77 en China zullen volgen, een samenwerkingsverband tussen 130 ontwikkelingslanden. De G77 en China blijven hameren op het principe van de “gedeelde maar verschillende verantwoordelijkheden”. Dat principe ligt ten grondslag van het Protocol van Kyoto, dat alleen de rijke landen verplicht hun uitstoot te verminderen. De G77 eist ook dat de industrielanden genoeg geld en technologie ter beschikking steken om de klimaatproblemen in de rest van de wereld aan te pakken.

Toch zijn er verschillen in de Latijns-Amerikaanse standpunten. “Er zijn landen in Latijns-Amerika die de markt niet aanvaarden als een instrument om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, terwijl andere landen dat wel doen. Sommige landen willen dat alle maatregelen controleerbaar zijn, andere vinden dat ontwikkelingslanden alleen vrijwillige acties moeten ondernemen, die dus niet moeten worden gecontroleerd.

Nationale verschillen
Mexico, dat nu per jaar 715 miljoen ton CO2 uitstoot, wil daar op vrijwillige basis tegen 2012 50 miljoen ton af doen. De regering zegt dat ze zelfs niet tegen een verplichte uitstootbeperking op lange termijn is, als Mexico er het geld en de technologie voor krijgt. Mexico pleit ook voor een Mondiaal Fonds tegen de Klimaatverandering. Het startbudget van dat fonds zou 140 miljard dollar bedragen; elk land zou bijdragen in verhouding tot de grootte van zijn economie en de mate waarin het verantwoordelijk is voor de opwarming van de aarde.

Argentinië en Venezuela pleiten voor een financieringmodel waarbij in de eerste plaats de rijke landen betalen – volgens het Argentijnse voorstel tussen 0,5 en 1 procent van hun bruto binnenlands product. Volgens de twee landen zijn het ook de industrielanden die eerst verdere stappen moeten zetten om hun uitstoot te beperken.

Landen als Uruguay en Chili hebben wel geen reductiedoelstellingen bekend gemaakt, maar wel nationale plannen om de opwarming van de aarde tegen te gaan, onder meer door de energie-efficiëntie te verhogen en meer hernieuwbare energiebronnen te gebruiken. Dat zal gebeuren “zelfs zonder daarvoor geld te ontvangen van de rijke landen”, onderstreept de Uruguayaanse minister van Huisvesting en Milieu, Carlos Colacce. (IPS)