Stap jij ook wel eens de kroeg binnen om vervolgens aan alle aanwezigen te melden: ‘Interessant hè dat Boeddhisme, zullen we daar eens fijn over praten met z’n allen?’ Hoogstwaarschijnlijk niet, want in onze samenleving kijken mensen doorgaans vreemd op als je een gesprek wil voeren dat dieper gaat dan ‘Heb je nog de Lama’s gekeken, lachuh hè?’. Reden genoeg voor mij om een andere setting op te zoeken: het Buddhist Youth Festival 2009.

Hotel Schloss Heinsheim biedt sinds 2007 plaats aan het Buddhist Youth Festival (BYF), een verzamelplaats voor jongeren uit alle Boeddhistische stromingen in de leeftijd tussen de 16 en 30 jaar. Initiatiefnemers zijn de Amerikaanse Sophie MacLaren en de Duitse Susanne Becker, beide lid van de Shambhala Sangha, een Boeddhistische organisatie die werd opgericht door Chögyam Trungpa Rinpoche en nu wordt voorgezet door zijn zoon, Sakyong Mipham Rinpoche, beiden westers georiënteerde Tibetaanse leraren.

Zonder grote verwachtingen
Voor de 2009-editie kwamen meer dan 70 jongeren uit alle windstreken richting Duitsland om het jaar feestelijk én spiritueel af te sluiten. Zelf reisde ik zonder grote verwachtingen naar Heinsheim af. Tijdens de opening circle – een kring in de meditatieruimte waar alle aanwezigen de kans kregen om zich voor te stellen en hun inspiraties en aspiraties voor de week te delen – gaf ik aan dat ik graag eens in contact wilde komen met mensen van mijn leeftijd die ook bezig zijn met het boeddhisme. Een veel gehoorde opmerking was verder dat men graag in groepsverband meditatie wilde beoefenen en weer anderen lieten de week gewoon lekker over zich heen komen.

Wat me de eerste avond meteen opviel is hoe goed er contact te leggen viel met alle andere jongeren. Zoals door de organisatie voorspeld waren de meeste mensen tussen de 16 en 30 jaar oud. Nederlanders waren sterk vertegenwoordigd, evenals Duitsers, maar ook een enkele Fransman, Deen, Braziliaan en Amerikaan ontbrak niet. De voertaal was Engels, maar ik greep ook de kans om mijn Duits te oefenen met alle oosterburen. Een gesprek beginnen is niet moeilijk, je deelt immers dezelfde interesses en je bent het in grote lijnen met elkaar eens. Een discussie over hoe letterlijk de Bijbel genomen moet worden hoefde in ieder geval niet gevoerd te worden.

Net zo divers als de leeftijden en nationaliteiten was ook de Boeddhistische achtergrond van de deelnemers aan het BYF. Voor het eerst kwam ik mensen tegen die door Boeddhistische ouders opgevoed waren. Anderen waren al enkele jaren uit eigen beweging lid van een Sangha en een groot deel was ‘gewoon geïnteresseerd’ zoals ik. En hoewel de bekendheid met de Dharma varieerde, overheerste de gemeenschappelijk ‘state of mind’ en de wederzijdse tolerantie. Nergens ben ik ooit in zo’n grote groep terecht gekomen waar ik me direct zo thuis voelde. Ik kan nu al verklappen dat ik heel veel e-mailadressen aan het evenement heb overgehouden!

Bewustzijn op de foto
Niet alleen de sfeer, ook het programma was erg ontspannen. Voor de liefhebbers startte de dag met wandelen om 07:30u. Om 08:00u gaf Sophie yogales tot aan het ontbijt om 09:00u. Het ochtendprogramma begon om 10:00u, gevolgd door een gezamenlijke lunch om 13:00u. Taken als afwassen en schoonmaken werden overigens geregeld via corveediensten, vele handen maken immers licht werk. Het avondprogramma varieerde, maar ’s middags was er op drie van de vijf dagen ruimte ingepland voor een Dharma Art Workshop. Naar keuze kon je kennismaken met de meditatieve eigenschappen van Ikebana (Japans bloemschikken), Miksang (contemplatieve fotografie) en kalligrafie, of een verdiepingscursus op het gebied van zittende en lopende meditatie. Mijn voorkeur ging uit naar de fotografieworkshop, waar je kort gezegd met behulp van eenvoudige oefeningen zoals focussen op kleuren je waarneming leert openen. Een moment van puur bewustzijn kun je vervolgens langer vasthouden omdat je er een foto van neemt.

Voor een Boeddhistisch evenement was er eigenlijk vrij weinig uitleg over het Boeddhisme. Over de leer is weinig gesproken, van een dagje surfen op internet word je wat dat betreft wijzer. Maar je krijgt tijdens zo’n week wel veel meer inzicht in hoe je Dharma in je dagelijks leven kunt toepassen. Dat betekent overigens niet rondlopen als een heilige. Binnen de Shambala-traditie is bijvoorbeeld vrij veel tolerantie voor alcoholgebruik en de wijn heeft ook rijkelijk gevloeid in Heinsheim. In het Boeddhisme gaat het immers over je eigen pad en je eigen verantwoordelijkheid, zonder dat een hogere macht met een belerend vingertje over je waakt.

Nieuw vertrouwen
Memorabele momenten waren de open gesprekken met mensen die je nog maar net kent, het gezellige eindfeest op oudejaarsdag en bovenal de sfeer van geluk en liefde. Dat laatste klinkt al gauw als iets wat een hippie zou roepen, maar ik kan het zonder schaamte zeggen. Het BYF heeft me ergens een nieuw vertrouwen in de mensheid gegeven, want als ik alleen afga op het journaal en de kranten (bomaanslagen, moorden, fraude, leugens, bedrog) zie ik vooral een ellendig ras dat er alles aandoet om elkaar het leven zuur te maken.

Eenmaal terug in Nederland besluit ik een lange wandeling te maken door het Gelderse landschap. Voor de fun pak ik halverwege de waarnemingsoefening nog een keer op. Met de kleur rood in gedachten komt het ene rode object na het andere mijn blikveld binnen. Zo ook met de kleur groen, geel… Bij wijze van uitdaging zeg ik tegen mezelf: ‘Ik wil nu geen kleur zien, maar liefde’. Benieuwd naar de uitkomst kijk ik enkele minuten met open blik om me heen. En dan zie ik de innige omhelzing van twee bomen. Een stel waakhonden dat vanwege de kou tegen elkaar aan is gekropen. Een stoel in een hoek van een tuin met een hartje in het ijzerwerk van de rugleuning. Een heel inzichtelijke ervaring, want die gekleurde objecten en symbolen van liefde beginnen niet pas te bestaan nadat ik me erop instel om ze te zien. Ze zijn er al. Alles is er al. Liefde, mededogen en al het goede in de wereld is alom aanwezig. Je hoeft het alleen maar te zien.

Beeld: Ferry, met dank aan mede-deelnemers BYF 2009.

Bron: