In haar eerste beslissingen als president van Brazilië heeft Dilma Rousseff al laten zien dat haar beleid een uitgesproken vrouwelijke dimensie zal krijgen. Om de extreme armoede aan te pakken, richt ze zich op de eerste plaats op de vrouwen.

Dilma Rousseff nam op 1 januari de fakkel over van Luiz Inácio Lula da Silva, die acht jaar president was. Ze behoort net als Lula tot de centrumlinkse Arbeiderspartij.

Rousseffs regering telt negen vrouwelijke ministers. Dat alleen al is een historisch record. Ze kondigde ook meteen aan dat haar belangrijkste sociale doelstelling “de uitroeiing van de extreme armoede” is. Aangezien die vooral vrouwen treft, zal het armoedebeleid vooral op vrouwen zijn afgestemd.

De armste gezinnen, de gezinnen die Lula’s armoedeprogramma’s niet konden bereiken, bestaan meestal uit alleenstaande vrouwen met kleine kinderen, zegt Hildete Pereira, hoogleraar aan de Federale Fluminense-universiteit, waar ze onderzoek doet naar de relatie tussen economie en gender. Dat komt door een combinatie van factoren: vrouwen krijgen een lager loon voor hetzelfde werk, hebben minder eigendommen en worden achtergesteld bij erfenissen. Zaken die nog verergeren na een echtscheiding, aangezien de vrouwen meestal voor de kinderen blijven zorgen.

Crèches
In haar Programma voor de Uitroeiing van de Extreme Armoede geeft Rousseff dan ook voorrang aan de opleiding van vrouwen en aan een aanzienlijke stijging van het aantal crèches, zegt Pereira. In haar verkiezingscampagne had Rousseff al zesduizend nieuwe kinderdagverblijven beloofd.

Het aantal Brazilianen dat in extreme armoede leeft, daalde van 32,4 miljoen in 1993 naar 15,8 miljoen in 2008. Maar van de 5,5 miljoen mensen in gezinnen met een vrouwelijk gezinshoofd geraakten er nauwelijks 300.000 uit de extreme armoede in die periode, blijkt uit overheidscijfers. In de tien grootste steden van het land groeide het aantal extreem arme gezinnen met een vrouwelijk gezinshoofd zelfs. “Het gezicht van de extreme armoede is dat van een zwarte vrouw die gezinshoofd is”, zegt Pereira.

Belachelijk weinig
Zesduizend nieuwe crèches is belachelijk weinig voor een land van 191 miljoen inwoners, zegt Pereira, maar het gaat om een doelstelling van de nationale regering, die eigenlijk niet bevoegd is voor dit soort sociale dienstverlening. Het probleem is dat de lokale besturen, die wel bevoegd zijn, het niet doen, ook al beschikken ze over de middelen, zegt Pereira. De uitdaging voor Rousseff wordt de lokale besturen zover te krijgen dat ze hun deel toch doen, aldus Pereira. (IPS)