Duizenden plattelandsvrouwen in Brazilië hebben deze week gedemonstreerd tegen het veelvuldige gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Volgens hen is dat het resultaat van de schaalvergroting in de landbouw, die vooral op de export is gericht.

De demonstratie was georganiseerd door de internationale boerenbeweging Via Campesina, samen met organisaties die opkomen voor de rechten van vrouwen en de plattelandsbevolking. Er namen zeven- tot tienduizend mensen aan deel, in zes verschillende staten.

Chemicaliën
Brazilië gebruikt jaarlijks meer dan een miljard liter landbouwchemicaliën, zo blijkt uit cijfers van de industrie, met alle gevolgen van dien voor mens en milieu.

Het veelvuldige gebruik komt door de schaalvergroting, zegt Amanda Matheus, nationale coördinator van de Beweging van Landloze Boeren (MST). “Het model wordt aangestuurd door een alliantie van grootgrondbezitters en multinationals”, zegt hij. “Zij krijgen controle over de grond en ze investeren in monoculturen, zoals suikerriet en eucalyptus. Ze produceren vooral voor de export, maar het milieu wordt aangetast en land komt in handen van steeds minder mensen.”

De MST-leider nam zelf deel aan een protest voor de Nationale Ontwikkelingsbank in Rio de Janeiro. Volgens organisaties van kleine boeren gaan de meeste leningen van de bank naar dit soort multinationale ondernemingen, zodat er weinig meer over is om projecten voor onderwijs en zorg te financieren. De bank zelf zegt op haar website dat financiële steun voor landbouwbedrijven “afhankelijk is van een milieu-effectrapportage”.

Volgens de bank is agribusiness belangrijk omdat de productie in die sector hoog is en bovendien onmisbaar is voor de economie: “Het is de belangrijkste bron van het handelsoverschot.”

Gezond voedsel
De demonstranten, die zich verbonden wisten met Internationale Vrouwendag op 8 maart, willen niet alleen herverdeling van land, maar ook andere maatregelen om ervoor te zorgen dat kleine boeren kunnen rondkomen van hun werk. Ze willen toe naar een model dat gebaseerd is op “agro-ecologie, biodiversiteit, coöperatieve familielandbouw en gezond voedsel.”

Wat betreft dat laatste is er geen reden tot zorg, volgens het ministerie van Landbouw. In 2010 onderzocht het meer dan 19.000 monsters van vlees- en zuivelproducten op de aanwezigheid van giftige stoffen. “99,83 procent voldeed aan de richtlijnen”, aldus het ministerie. Hoeveel gif dat concreet betekent, meldde het rapport niet. (IPS)