Bhutan, een minuscuul koninkrijkje in Azië, hanteert geen economisch model op basis van bruto binnenlands product, want dat “leidt tot consumentisme”, zegt eerste minister Thinley. Het land werkt aan ontwikkeling op basis van ‘Bruto Binnenlands Geluk‘.

Het principe van het bruto binnenlands geluk (BBG) werd gelanceerd door koning Wangchuck in 1972, toen hij een modernisering van Bhutan wilde starten. Hij wilde daarmee niet enkel materiële welvaart in kaart brengen, maar ook het spiritueel welzijn van de bevolking. Bhutan was tot voor kort een van de meest geïsoleerde landen ter wereld, maar voerde in 2008 de democratie in.

Eerste minister Jigme Y. Thinley, die met zijn partij 45 van de 47 zetels in het parlement won tijdens de verkiezingen van 2008, geeft in een interview meer uitleg.

U was onlangs in Japan waar u een toespraak gaf over BBG. Kunt u in een notendop uitleggen waar het om gaat?
Jigme Y. Thinley: BBG is het ontwikkelingsparadigma voor Bhutan. Het is verschillend van de conventionele ontwikkelingsmodellen op basis van bruto binnenlands product (BBP), die consumentisme in de hand werken en niet duurzaam zijn.

Om onze traditionele cultuur te kunnen behouden, moeten we BBG gebruiken. Zoniet zullen ons erfgoed en onze gebruiken verdwijnen. We begrepen dat we moesten veranderen en moderniseren, maar gingen op zoek naar een manier om dat te doen zonder het welzijn van onze bevolking in gevaar te brengen. We willen ons geluk niet opofferen voor materiële welvaart.

Waarop is BBG gebaseerd?
Het is erop gericht de omstandigheden te creëren waarin burgers gelukkig kunnen worden. Enerzijds de materiële aspecten die het lichaam nodig heeft, anderzijds de emotionele en intellectuele noden van de geest.

In welke mate verschilt uw model van een BBP-model?
BBP meet het aantal goederen en diensten dat in een bepaalde periode geproduceerd wordt maar houdt op geen enkele manier rekening met de sociale of ecologische kosten van ontwikkeling. Het focust zich volledig op economische groei zonder aandacht voor het menselijke aspect.

Is economische groei dan niet nodig?
Economische groei is nodig om armoede weg te werken. Maar het is goed te beseffen dat er geen gebrek aan voedsel is in de wereld, hoewel er veel mensen honger lijden en er armoede is. In een ander deel is er veel verspilling en overconsumptie. Er zijn ook geneesmiddelen, maar mensen sterven omdat ze er geen toegang toe krijgen.

We moeten opnieuw prioriteiten stellen in wat de mensen het belangrijkste vinden. We streeft een mens in het leven na? We willen allemaal rijkdom en welvaart, en nu moeten we bepalen hoe we daar meer betekenis aan kunnen geven. Het is meer dan enkel materiële rijkdom, die een vluchtig plezier is ten koste van familie en relaties.

De overheid kan niet alles doen, het is vooral aan het individu om geluk te vinden. De Bhutanese overheid pretendeert dan ook op geen enkele manier een leverancier van geluk te zijn. We zorgen ervoor dat de fysieke basisbehoeften voldaan zijn en dat de kansen tot intellectuele ontwikkeling voor iedereen gegeven worden. Of je gelukkig wordt, hangt af van jezelf en wat je wilt bereiken in het leven.

Hoe breng je die boodschap over?
We vertellen bijvoorbeeld aan de burgers dat familie belangrijk is en dat geluk afhangt van de vraag of je omringt bent met mensen die met je lachen of huilen in goede en slechte tijden. Als je zo’n mensen om je heen hebt, hoef je niet van de Brooklyn of Golden Gate brug te springen.

De economische recessie en de bedreigingen van de klimaatverandering zijn problemen die we zelf gecreëerd hebben door de manier waarop we leven, door ons marktgericht denken en ons consumentisme. De steunmaatregelen van de overheden zijn enkel korte termijnoplossingen, er is nood aan echte oplossingen op lange termijn.

Wat was de respons in Japan?
Japan beseft dat het zijn groeimodel moet herdenken, dus het land kan een leidersrol spelen. Yukio Hatoyama, de leider van de oppositiepartij DPJ, heeft in zijn manifest gesteld dat Japan teveel beïnvloed is door het Amerikaanse en Britse kapitalisme. Ik ontmoette er ook veel leden van de twee grootste partijen, waaronder de aftredende eerste minister Taro Aso, en die waren het er allemaal over eens dat de Japanse welvaart niet duurzaam is als ze op hetzelfde pad blijven.

Hoe houdt Bhutan zich staande tussen de twee regionale supermachten, China en India?
We hebben goede relaties met beide landen. Eind dit jaar ontmoeten we vertegenwoordigers van beide landen om onze grensconflicten te bespreken.

Er zijn nogal wat berichten over de discriminatie van minderheden in uw land. Hoe reageert u daarop?
Dat is een mythe. Iedere Bhutanees heeft burgerschap, etnische minderheden hebben gelijke rechten. 28 procent van de bevolking is van Nepalese afkomst en er zijn verschillende vertegenwoordigers in het parlement. Ook de ministerraad telt twee ministers uit een minderheidsgroep.

Critici zeggen dat de Bhutanezen zich maar moeilijk kunnen aanpassen aan de snelle veranderingen in het land, met moorden en zelfmoorden tot gevolg.
Per jaar tellen we maar één tot drie zelfmoorden en één moord. Maar vroeger werden die gewoon niet gerapporteerd. Nu hebben we erg actieve media die het uitsmeren op de voorpagina.

Hoe is de situatie van vrouwen in Bhutan?
Er is gendergelijkheid. Vrouwen in Bhutan hebben weinig reden tot klagen, zowel sociaal als politiek. We tellen maar 14 vrouwen in het parlement, maar dat zal stijgen tot 30 procent tijdens de volgende verkiezingen. Ik heb ze op de knieën gesmeekt om zich verkiesbaar te stellen bij de verkiezingen van vorig jaar. De vrouwelijke kiezers waren talrijker dan de mannen. Toen de Europese waarnemers kwamen, waren ze verbaasd door het aantal actieve vrouwen tijdens de bijeenkomsten.