Rwanda wint de prestigieuze Future Policy Award 2011 voor zijn bossenbeleid. Dat hoeft niet te verbazen: met zijn beleid creëerde het Centraal-Afrikaanse land 37 procent meer bosoppervlak in een continent dat we eerder met ontbossing en verwoestijning associëren.

“Rwanda heeft niet alleen van zijn bossen een nationale prioriteit gemaakt, maar ze ook als platform gebruikt voor vrouwenrechten en een gezond milieu”, verklaarde Wangari Maathai, Nobelprijswinnaar en stichter van de Green Belt Movement, op de ceremonie in New York vorige week. Maandag overleed Maathai op 71-jarige leeftijd in Nairobi.

“Als land is Rwanda erg verdeeld sinds de genocide van 1994, maar dit beleid helpt de vrede dichterbij”, zei Alexandra Wandel, directeur van de World Future Council die de prijs uitreikt. Deze internationale organisatie met vestiging in Hamburg reikt beleidsmakers effectieve oplossingen aan.

Jaar van het bos
In 2011 staat de prijs in het teken het internationaal jaar van het bos en de 1,6 miljard mensen die rechtstreeks van deze bossen afhankelijk zijn, aldus Wandel. Ook het Gambiaanse bossenbeleid, dat op een innovatieve manier de controle over de bossen in handen legt van de gemeenschappen die erin leven, viel in de prijzen. De derde laureaat was de Amerikaanse Lacey-wet (en het amendement van 2008), een verbod op de invoer van illegaal gekapt hout.

Een internationaal panel van experts koos de winnaars op basis van hun beleid voor bosbescherming en duurzame ontwikkeling van bossen voor huidige en toekomstige generaties.

De grootste bedreigingen voor bossen zijn palmolie, vee en landbouw zoals de sojateelt. “In veel landen is het bosbeleid aan verandering toe want meestal ligt de focus nog op houtproductie of bosbehoud, maar wordt het woud niet gezien als een essentieel onderdeel van het ecologische, sociale en economische landschap”, verklaart ze.

Landhervormingen
“Dit jaar stak het Rwandese beleid er met kop en schouders bovenuit”, stelt Jan McAlpine, directeur van het secretariaat van het VN-Bossenforum en jurylid. Ondanks de enorme druk van een groeiende bevolking wist het land 37 procent meer bosoppervlak aan te leggen in vergelijking met 1990. Het Rwandese bossenbeleid zorgde ook voor een betere watervoorziening, minder erosie, hogere inkomens en algemeen een betere levenskwaliteit. De Rwandese doelstelling is 30 procent van het land te bebossen tegen 2020.

De jury was ook onder de indruk van de Rwandese landhervormingen, bijvoorbeeld dat vrouwen gelijke rechten krijgen om grond te erven. “Het Rwandese succes straalt hoop uit voor andere landen”, besluit Wandel.

Stephen Leahy