Op een ruilmarkt in Mexico-Stad kunnen klanten alleen betalen als ze hun glas, PMD of papier inleveren. Met de tegenwaarde van dat gesorteerde afval kunnen ze dan hun inkopen doen. De plaatselijke boeren krijgen er een vastgelegde prijs voor. Het is een succesvol voorbeeld van milieuvriendelijke, eerlijke handel. 

Met een kilo PET-flessen kan je meer dan een halve kilo aardappelen of tomaten kopen. Betalen met zeven kilo glas kan ook. We zijn op de ruilmarkt in het westen van Mexico-Stad, in Bosque de Chapultepec, de groene long van de hoofdstad.

De jonge graficus Isabel Becerril komt er voor het eerst en ze heeft veertig kilo recycleerbaar afval meegebracht om straks naar huis te kunnen met groenten, fruit en wat planten. “Heel fijn. Het heeft me ertoe aangezet om al mijn afval te sorteren,” zegt ze.

Win-winsituatie
De ruilmarkt werkt zo: je komt aan bij de stand van het ministerie voor Milieuzaken: twintig tafels waar vrijwilligers papier, karton, glas, PMD en zelfs afgedankte elektrische apparaten in ontvangst nemen en wegen. Elke afvalsoort kent per kilo een tegenwaarde in punten. Zo is een kilo papier drie punten waard, een kilo aluminium zestien punten. De punten zijn het virtuele geld waarmee je naar de boeren op de markt gaat. Het echte geld krijgen de boeren nadien van het ministerie.

De ruilmarkt is een initiatief van enkele boerenverenigingen uit de regio en het ministerie voor Milieuzaken van het Federaal District Mexico-Stad. Het is een win-winsituatie geworden. De deelnemende producenten zien zich verzekerd van een afzetmarkt én van een juiste prijs voor hun producten; Mexico-Stad heeft een manier gevonden om recyclage te stimuleren. Er is nog maar zes keer markt gehouden en er zijn al twintigduizend marktgangers gepasseerd. Er werd 70 ton afval ingeruild voor 41 ton fruit, groenten, melkproducten en planten.

“Dit is een geweldig succes voor de producenten,” zegt Erick Izquierdo van de Tierra Nueva coöperatieve. “De mensen leren de plaatselijke boeren en hun producten kennen. Hun werk wordt nu naar waarde geschat.” Izquierdo zelf kweekt konijnen en kwartels en verkoopt ook pruimen en sla. Zijn collega Jorge Godoy sluit de marktdag af met een verkoop van honderd kilo sla, postelein, peterselie en aardappelen. Allemaal afkomstig van zijn ene hectare grond. “Alles is verkocht. Dit is een inkomen dat me goed vooruithelpt.”

Nog maar een begin
Mexico staat nog maar aan het begin van het sorteren en recycleren van afval. Van de veertig miljoen ton afval wordt op dit moment maar 15 procent gerecycleerd. Mexico-Stad recycleert zelfs maar 12 procent.

De ruilmarkt wordt vooralsnog alleen op de eerste zondag van de maand gehouden en barst haast uit haar voegen. “We zitten nu al aan het maximum aantal bezoekers dat we aankunnen,” aldus Izquierdo, “We zullen dus vaker markt moeten houden of ook op andere plaatsen beginnen.”

Emilio Godoy