Als alle Nederlanders de helft van de week kiezen voor duurzaam vlees en de andere helft voor een plantaardig alternatief verminderen zij de milieubelasting door vleesconsumptie met tweederde. Dat blijkt uit onderzoek van CE Delft naar de milieueffecten van vlees en zuivel dat Natuur & Milieu gisteren in Leiden presenteerde aan kandidaat-Kamerleden van de grootste politieke partijen.

Het rapport laat zien dat een verschuiving in het eetgedrag een enorm effect heeft op het verminderen van de milieuschade door vlees en zuivel.

De impact van vlees op milieu en natuur is groot. De consumptie van vlees, zuivel en eieren veroorzaakt in Nederland ongeveer net zoveel schade aan het klimaat als alle personenauto’s die in het land rijden. Het gaat om 10 procent van de totale Nederlandse CO2-uitstoot. Voor de teelt van het veevoer is bijna het oppervlak van heel Nederland nodig, namelijk 87 procent. Die ruimte nemen we voornamelijk in het buitenland in beslag. Ook een groot deel van de problemen die we in Nederland hebben met vermesting en biodiversiteit wordt veroorzaakt door onze vlees- en zuivelconsumptie.

Flexitarisch eetpatroon
Natuur & Milieu wil mensen verleiden om een aantal keer per week vlees te vervangen door een alternatief zoals noten, groente of een plantaardige vleesvervanger. Als mensen dit vier dagen per week zouden doen en op de overige dagen duurzaam vlees zouden eten, scheelt dit alleen al 5 procent aan CO2-uitstoot. Dat is evenveel als ruim de helft van de auto’s van de weg.

De andere effecten op milieu en natuur zijn nog groter: tweederde minder landgebruik, verzuring (uitstoot SO2) en verlies aan biodiversiteit. Dat betekent dat er landbouwgrond ter grootte van de helft van Nederland vrijkomt en  dat we, door ons eetpatroon een beetje te veranderen, het verdwijnen van dier- en plantensoorten uit Nederland voor een groot deel kunnen tegenhouden.

Een flexitariër eet minimaal een keer per week geen vlees. Gezien de grote effecten van vlees levert ook deze kleine stap al een groot milieuvoordeel op. Het rapport laat zien hoeveel winst voor milieu en natuur te behalen valt als een flexitarisch eetpatroon zich geleidelijk aan uitbreidt naar meerdere keren per week. De overheid kan deze trend versterken.

Overheidsbeleid
Voor veel consumentenproducten als auto’s, koelkasten en tv’s heeft de overheid al een pakket maatregelen vastgesteld om deze schoner en zuiniger te krijgen. Dat kan de overheid ook doen voor vlees en zuivel. Een vleestaks van 1 euro per kg of een verhoogd btw-tarief voor vlees zorgt voor 11 tot 13 procent minder CO2-uitstoot, zo blijkt uit dit rapport. De effecten van voorlichting of een verplicht aandeel vegetarische producten in de supermarkt laten een soortgelijk klimaateffect zien. Een vleestaks van 2 euro per kg levert het dubbele klimaateffect op.

Gezondheid
Een flexitarisch eetpatroon is ook gezond. De Gezondheidsraad stelt dat minder vlees eten een lager risico geeft op sterfte aan hart- en vaatziekten. Ook het Voedingscentrum raadt een lage inname van verzadigde vetten aan. Als de  richtlijnen voor gezonde voeding (o.a. gemiddeld 25% minder vlees) door de hele Nederlandse bevolking opgevolgd zouden worden, zou dat per jaar 7.000 sterfgevallen schelen, aldus de Gezondheidsraad.