Onder de slogan ‘Voor internationale gerechtigheid, internationale solidariteit en soevereiniteit van het volk’ willen de sociale organisaties alternatieven benadrukken voor het ontwikkelingsmodel dat bij eerdere bicontinentale bijeenkomsten werd voorgestaan.

“De mensen worden gedwongen de gevolgen van een crisis te dragen die zonder twijfel veroorzaakt is door slecht financieel management”, zegt de Chileense activist Martín Pascual, een van de organisatoren van de ‘Summit of the Peoples’ (Cumbre de los Pueblos). “Deze top is een antwoord op de officiële visie uit de zogenoemde Eerste Wereld. We geloven dat we weerklank vinden bij verschillende Latijns-Amerikaanse regeringen die er een andere visie op nahouden, en uiteraard bij sociale organisaties”, zegt hij.

Pascual wijst erop dat er in Latijns-Amerika en het Caraïbische gebied een aantal landen zijn die een “meer onafhankelijke, autonome en soevereine” weg willen volgen. “De regeringen van Venezuela, Argentinië, Brazilië, Ecuador en diverse andere landen weigeren te buigen voor de eisen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en andere internationale financiële instituten. Veel van deze landen botsten met multinationals over nationalisering”, zegt hij. “Al deze landen willen hun economieën versterken zonder zich exclusief te richten op grondstoffenwinning, wat de industrielanden willen dat ze doen.

Het is de eerste keer dat Latijns-Amerika en het Caraïbische gebied aan de officiële EU-LAC-top meedoen via de Gemeenschap van Latijns-Amerikaans en Caraïbische Staten (Celac), een recentelijk opgericht intergouvernementeel orgaan voor politieke integratie. Naar verwachting zullen uit de 33 Celac-lidstaten 24 presidenten aanwezig zijn bij de top. Uit de Europese Unie worden 17 regeringsleiders verwacht.

Uit cijfers van het Chileense ministerie van Buitenlandse Zaken, blijkt dat de handel tussen Celac en de EU tussen 2002 en 2011 jaarlijks met ongeveer 13 procent is gegroeid. In 2011 ging het in totaal om 207 miljard euro.

De top vindt echter plaats tegen de achtergrond van de economische crisis in Europa en de rigide bezuinigingsmaatregelen die Brussel heeft opgelegd aan de zwaarst getroffen landen. Sociale organisaties in beide regio’s zien die strategie als een stap achteruit voor sociale rechtvaardigheid en democratie.

“Latijns-Amerika kent ook problemen, in het bijzonder met multinationale ondernemingen”, zegt Pascual. Op beide continenten zegt hij een mobilisatie te zien van het maatschappelijk middenveld. “Sinds de eerste grote mobilisatie voor een alternatief model, in 1998, hebben we niet meer gezien dat beide continenten op deze manier opstonden tegen onrechtvaardigheid en het neoliberale beleid.”

In 1998 verzamelden activisten en sociale organisaties zich in de Amerikaanse stad Seattle uit protest tegen de top van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) in dezelfde stad.

De Volkstop begint vrijdag 25 januari met een mars door de straten van Santiago, die eindigt in een culturele bijeenkomst op Plaza de Armas, het belangrijkste plein in de stad. Van vrijdag tot en met zaterdag zijn er 85 activiteiten, gevolgd door plenaire sessies over de belangrijkste thema’s van de top:

• democratie, participatie en soevereiniteit van het volk tegenover het bedrijfsleven;
• arbeid en mensenrechten tegenover privatisering van gemeenschappelijke goederen;
• sociaal onrecht tegenover goed leven en de rechten van Moeder Aarde en integratie en solidariteit van het volk.

Marianela Jarroud