In de Verenigde Staten is een wetsvoorstel ingediend dat etikettering verplicht maakt voor voeding met genetisch gewijzigde ingrediënten. Het voorstel maakt een goede kans, want congresleden van beide partijen steunen het voorstel.

Het is inmiddels meer dan twaalf jaar geleden dat een gelijkaardig voorstel werd ingediend in de Amerikaanse Senaat. Voorstanders van ggo-etikettering zijn enthousiast, want in tegenstelling tot de eerdere pogingen staat dit voorstel er goed voor, dankzij steun in de publieke opinie en aan beide zijden van het politieke spectrum. Als het goedgekeurd wordt, voegen de VS zich bij 64 andere landen waar al gelijkaardige wetgeving is aangenomen.

Meer informatie
Het voorstel kreeg al de steun van 9 senatoren en 21 volksvertegenwoordigers, onder wie 2 Republikeinen. “Amerikanen hebben het recht te weten wat er in het voedsel zit dat ze eten, zodat ze de beste keuze kunnen maken voor hun gezin”, zegt senator Barbara Boxer, een belangrijke voorstander van het voorstel. “Deze wetgeving wordt gesteund door een brede coalitie van consumentengroeperingen, boeren-, vissers- en ouderorganisaties die er allemaal van overtuigd zijn dat de consument recht heeft op meer en niet op minder informatie over het voedsel dat hij koopt.”

Publieke opinie
De publieke opinie lijkt zich overweldigend achter het nieuwe voorstel te scharen, dat het Amerikaanse voedselagentschap (FDA) opdraagt om voedselproducenten te verplichten om duidelijk te vermelden of producten genetisch gewijzigde ingrediënten bevatten. Uit enquêtes blijkt dat 90 procent van de Amerikaanse burgers voorstander is van zo’n etiketteringsplicht.

Toch heeft de FDA zich jaren tegen die vraag verzet. Het agentschap blijft bij de stelling uit 1992 dat ggo-voedsel “niet materieel verschilt van conventioneel voedsel”. De redenering achter die stelling is dat consumenten het verschil niet kunnen merken.

“Jammer genoeg kan het achterhaalde beleid van de FDA de voedseltechnologieën van de eenentwintigste eeuw niet bijhouden, die een breed gamma aan genetische en moleculaire veranderingen mogelijk maken in voedsel, die niet gedetecteerd kunnen worden door de menselijke zintuigen”, zeggen de initiatiefnemers van het nieuwe wetsvoorstel in een persbericht.

Bovendien geldt die redenering niet voor de drieduizend substanties die volgens de FDA wel duidelijk gemarkeerd moeten worden. “Het feit is dat de FDA veel te lang politieke spelletjes voorrang gegeven heeft over de wetenschap”, zegt Colin O’Neil van het Center for Food Safety, een organisatie in Washington. “Maïs die zijn eigen insecticide produceert, of een vis die tweemaal zo snel groeit als normaal, of een appel die dertig dagen lang niet verkleurt – dat zijn wel degelijk materiële veranderingen.”

Keuzevrijheid
In de voorbije vijftien jaar hebben consumenten in de VS steeds meer genetisch gewijzigd voedsel gegeten, dat vrijwel nooit zo gemarkeerd is op het etiket. De steile opmars van de ggo’s in de VS heeft ook gevolgen van de rest van de wereld, waar de gewassen nu al 10 procent van het globale landbouwareaal innemen. In 2010 maakten ggo’s 80 procent van de totale sojaproductie uit.

De publieke opinie maakt zich steeds meer zorgen over het thema, maar de wetenschap heeft nog geen pasklare antwoorden over de potentiële schadelijkheid van de gewassen. Voor- en tegenstanders vinden wetenschappelijke argumenten om hun stelling kracht bij te zetten.

Het nieuwe voorstel gaat die controverse helemaal uit de weg, en richt zich uitsluitend op het recht op informatie en de keuzevrijheid van de consument.

“De overheid houdt zich niet bezig met de etikettering van gevaarlijk voedsel”, zegt O’Neil, “maar neemt ze uit de markt. Voedsel moet dus helemaal niet gevaarlijk zijn om gelabeld te worden. Als de FDA bijvoorbeeld eist dat irriterend voedsel gemarkeerd wordt, dan legt het die beslissing niet uit als “materiële verandering”, maar simpel omdat de consument zich bedrogen kan voelen als dat niet zou gebeuren.”

Belangrijke stap
O’Neil noemt het nieuwe voorstel “een zeer belangrijke stap voorwaarts. Gezien het grote aantal congresleden dat het voorstel steunt, kan dit voorstel het ver brengen. Er was een enorme paniekcampagne toen senator Boxer het eerste voorstel indiende in 2000, maar de dialoog is sindsdien ingrijpend veranderd. De vraag is niet langer of maar wanneer die etikettering verplicht wordt.”

Het nieuwe wetsvoorstel krijgt niet alleen de wind in de zeilen van de publieke opinie, maar geniet ook van groeiende steun door bedrijven en de regeringen in de staten. Alleen al dit jaar zijn in 26 staten meer dan 50 wetsvoorstellen gedaan rond etikettering van ggo-voedsel. Het nieuwe wetsvoorstel heeft bovendien de publieke steun van meer dan honderd bedrijven. Supermarktketens als Whole Foods hebben zelfs al beloofd om unilateraal alle producten met ggo’s van informatie te voorzien tegen 2018.

Sommige landbouworganisaties steunen het voorstel, omdat ze de sterke opmars van ggo’s en het gebrek aan informatie als een bedreiging zien voor de export.

Carey L. Biron