Als Afrika groene economie meer stimuleert, kan het veel bereiken op het vlak van duurzame ontwikkeling. Dat zeggen verschillende klimaatexperten.

Het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) definieert initiatieven rond groene economie als acties die “menselijk welzijn en sociale gelijkheid verbeteren, terwijl de risico’s voor het milieu en de ecologische schaarste aanzienlijk verminderd worden”.

Eenvoudig gezegd komt het er op neer dat groene economie CO2-arm, zuinig en sociaal is.

Deskundigen zijn van mening dat initiatieven die bijdragen tot de vermindering van broeikasgassen, rekening houden met de klimaatverandering en tegelijk inkomsten stimuleren, Afrika zullen helpen op weg naar een duurzame ontwikkeling.

Klimaatvriendelijk alternatief
“We hoeven ons ecosysteem niet te vernietigen voor het aanleggen van een rijweg”, zegt Anthony Nyong van de Afrikaanse Ontwikkelingsbank (AOB). “Wie een steenkoolcentrale wil ontwikkelen kan bij de AOB een aanvraag doen om een klimaatvriendelijk alternatief zoals bijvoorbeeld een zonne-energiecentrale op te zetten en daar de fondsen voor vragen om het verschil in kostprijs te betalen”, legt hij uit.

Hij wijst erop dat veel van de huidige ontwikkelingsprojecten niet duurzaam zijn gebleken. “Zo werden er irrigatiesystemen ontworpen op basis van ecosystemen en watergebieden die later opdroogden of op het punt staan om dat te doen. Het is tijd om beslissingen te nemen op basis van de juiste wetenschap en techniek.”

Het werk dat Nyong doet voor de AOB ligt in de lijn met het beleid waarbij overheden gestimuleerd worden om een aanpassing aan de klimaatverandering hand in hand te laten gaan met de vermindering van CO2-uitstoot en economische ontwikkeling.

Landbouw is een van de sectoren waar die ontwikkeling moet gestimuleerd worden, zegt Tom Owiyo, een landbouw- en klimaatspecialist van de VN-Economische Commissie voor Afrika. “Er is behoefte aan investeringen in de landbouw op een manier die niet enkel gezien wordt als sociaal engagement ten aanzien van de armen.”

Boeren in groep
Het wereldwijde voedselsysteem is verantwoordelijk voor de CO2-emmissie van 9,5 tot 14,7 gigaton wat neerkomt op 19 tot 29 procent van de globale uitstoot aan broeikasgassen.

Om die uitstoot te verminderen bestaan er landbouwmethoden zoals een minimale grondbewerking, een rotatiesysteem van gewassen, de kweek van droogtebestendige gewassen en betere opslag- en verwerkingstechnologieën.

Een aantal initiatieven gaan alvast met deze kennis aan de slag. Zo zijn er de ‘klimaat-slimme dorpen’ in Kenia, een onderzoeksproject van de Adviesgroep Internationaal Landbouwonderzoek dat ondersteund wordt door de Wereldbank. Hier werken boeren in groep om meer te produceren op kleinere stukken land met behulp van toegespitste technologie. Ook wordt hen aangeleerd hoe ze hun boerderij het jaar rond groenblijvend kunnen houden, waardoor ze meer verdienen. Zo ontdekken ze onder meer glastuinbouw en druppelirrigatie, technieken die hun productie in sommige gevallen met 60 procent deed stijgen terwijl ze tegelijk ook mee strijden tegen de klimaatverandering.

Nog in Kenia hebben de AOB en andere instellingen fors geïnvesteerd in de opwekking van elektriciteit met behulp van geothermische centrales of windenergie.

Volgens Merlyn Van Voore van de UNEP kan een klimaatslimme landbouw ervoor zorgen dat broeikasgassen tussen de 1 en 4 miljard ton verminderen tegen 2020.

Isaiah Esipisu