India, Bolivia, Venezuela en Cuba hebben de machtigste handelspartners ter wereld voor het blok gezet. Omdat ze te weinig garanties zien voor de voedselzekerheid, doorbraken ze vorige vrijdag de consensus over een protocol dat de Wereldhandelsorganisatie hard nodig heeft om haar omstreden Trade Facilitation Agreement te implementeren.

“Het is ondenkbaar dat New Delhi zou bepalen over het lot van beslissingen binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De voorbije vijftig jaar is dat een voorrecht van de VS en de EU geweest”, reageert een handelsgezant van een westers land.

Zeven maanden geleden nog haalden de geïndustrialiseerde landen hun slag thuis op de negende ministeriële vergadering van de WTO in Bali, Indonesië. Het Trade Facilitation Agreement (TFA) zou de douaneprocedures in ontwikkelingslanden harmoniseren met die in de rijke landen. Hierdoor zouden bedrijven gemakkelijker voet aan de grond krijgen in landen als China, Zuid-Korea en Singapore.

Ontwikkelings- en arme landen kregen in ruil halfbakken beslissingen over landbouw en ontwikkeling, zoals een tijdelijk mechanisme voor overheidsvoorraden als buffer voor voedselschaarste – met de belofte dat er binnen de vier jaar een permanente oplossing komt.

Constructief engagement
De onderhandelingen over het TFA hebben aanzienlijke vooruitgang geboekt sinds de cruciale vergadering in Bali, maar de kwesties die de ontwikkelingslanden hadden opgeworpen, verdwenen binnen de WTO naar de achtergrond. Het ongenoegen hierover kwam al tijdens verschillende vergaderingen aan het licht.

“Zelfs zeven maanden na Bali hebben we niet het nodige vertrouwen dat er een constructief engagement uit de bus zal komen over zaken met een impact op het inkomen van een aanzienlijk deel van de wereldbevolking”, zei de Indiase ambassadeur Anjali Prasad vrijdag aan de Algemene Raad van de WTO.

“Er is over niets een akkoord zolang er geen akkoord is over alles wat in Bali aan bod kwam”, liet de Indiase minister van Handel, Nirmala Sitaraman, optekenen in de krant Financial Times.

Voedselzekerheid garanderen
Uiteindelijk trok India de stekker uit de onderhandelingen tijdens de vergadering van de Algemene Raad. “We stoppen het TFA-protocol in de koelkast tot er een permanente oplossing is voor de overheidsvoorraden om de voedselzekerheid te garanderen”, klonk het.

Zonder het protocol wordt een snelle liberalisering van de douaneprocedures erg moeilijk. “We zijn enorm ontgoocheld dat een handvol leden binnen de WTO hun beloftes in Bali willen verbreken, om ons terug naar af te brengen”, hekelde ambassadeur Michael Punke, de Amerikaanse vicevertegenwoordiger van Buitenlandse Handel.

Ook vertegenwoordigers van Japan, de EU en een groep van 25 geïndustrialiseerde en ontwikkelingslanden veegden India de mantel uit.

Andere ontwikkelingslanden
“Maar het TFA kan niet los worden gezien van andere kwesties, waaronder voedselzekerheid”, vindt de gewezen Indiase handelsgezant Jayant Dasgupta. Hij merkt dat de onderhandelaars van enkele grote geïndustrialiseerde landen als de VS, Canada en Australië ongevoelig zijn hiervoor.

India is niet het enige land dat zulke overheidsvoorraden aanlegt. Ook China, Indonesië, de Filipijnen, Pakistan, Egypte, Jordanië, Nigeria, Kenia en tal van andere ontwikkelingslanden doen dat.

“Door de bewoording in het akkoord over landbouwvoorraden zouden de meeste van deze landen de WTO-regels overtreden. India spreekt dus niet alleen in eigen naam, maar ook in naam van andere ontwikkelingslanden”, besluit Dasgupta.

Ravi Kanth Devarakonda