Duurzame energie biedt volgens experts antwoorden op de Afrikaanse energieproblemen. Het goede nieuws is dat de transitie al is ingezet – met landen als Kenia en Ethiopië op kop.

“Er is in Afrika een energierevolutie aan de gang, zonder dat de rest van de wereld het in de gaten heeft”, zegt Achim Steiner, directeur van het VN-Milieuprogramma (UNEP). Volgens hem is Afrika op de goede weg door hernieuwbare bronnen zoals waterkracht, aardwarmte (geothermie), zon en wind aan te boren.

“Of je nu naar Egypte, Ethiopië, Kenia, Namibië of Mozambique kijkt: overal biedt hernieuwbare energie de oplossing voor de Afrikaanse energieproblemen”, aldus de UNEP-directeur.

Vooral Kenia en Ethiopië springen volgens Steiner in het oog. “Kenia is van plan om zijn energieproductie te verdrievoudigen tot 600 megawatt in de komende vijf jaar. Meer dan 90 procent van de geplande stroom zal van aardwarmte, zon en wind komen.”

Het Oost-Afrikaanse land zet vooral in op geothermie, maar bouwt ook dankzij een publiek-private samenwerking aan het grootste windmolenpark van Afrika, goed voor een capaciteit van 350 megawatt.

In Ethiopië zal de uitbreiding van de geothermische centrale Aluto-Langano de capaciteit verhogen van 7 tot 70 MW. Het betreft een project met geld van de Ethiopische regering (8 miljoen euro), een gift van de Japanse regering (9,5 miljoen euro) en een lening van de Wereldbank (10,5 miljoen euro).

“Zoals de zaken nu lopen zal Afrika op termijn niet langer afhankelijk zijn van de mondiale oliemarkt waar je de ene dag 120 dollar betaalt voor een vat, de volgende dag nog maar 80 dollar en dan plots weer het dubbele”, zegt hij.”Dus wie in Afrika beslist om de wind, zon en aardwarmte te benutten, bevrijdt zich van de wereldenergiemarkten en brengt elektriciteit naar alle uithoeken van het land, zonder dat mensen dertig jaar moeten wachten op de uitbreiding van stroomnet”.

Recent onderzoek van het Internationale Agentschap voor Hernieuwbare Energie (IRENA) toont aan dat er in minstens 21 Afrikaanse landen potentieel is voor zonne- en windenergie, en dat energie uit biomassa in minstens 14 landen interessant kan zijn. Over het geothermische potentieel zijn nog geen cijfers, maar bijna alle landen rond de Grote Riftvallei in het zuidoosten van het continent – onder andere Oeganda, Ethiopië, Kenia en Tanzania – komen in aanmerking. Kenia is het eerste land dat een geothermische site gebruikt om elektriciteit aan zijn stroomnet toe te voegen.