In Mendoza, de belangrijkste wijnregio van Argentinië, hebben de wijnboeren hun waterverbruik voor de druiventeelt fors verminderd. Anders worden ze slachtoffer van de klimaatverandering, zeggen ze.

In Mendoza, waar nauwelijks regen valt, vormen de wijngaarden een groene oase. Ze slorpen het grootste deel van het schaarse water op.

Vier jaar geleden besloten de wijnproducenten het anders aan te pakken. “We willen evenveel produceren met minder water, minder energie, met zo weinig mogelijk afval en zoveel mogelijk recyclage, en minder vervuiling”, zegt Germán Micic, provinciaal coördinator van het Federale Programma voor een Schonere Productie.

Duurzame wijn
Met dit programma stimuleert het ministerie van Leefmilieu duurzame praktijken bij 1250 kleine en middelgrote ondernemingen, met de steun van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP) en de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank.

In Mendoza doen 210 bedrijven mee, waarvan 60 procent wijnproducenten. Ze krijgen advies en subsidies tot 25.000 euro. “Het gaat erom dezelfde wijn te produceren maar op een duurzame manier”, zegt Luis Romito, verantwoordelijk voor duurzaamheid bij de vereniging van Argentijnse wijnproducenten.

Vaten reinigen
Dominio del Plata, een familiebedrijf in Luján de Cuyo, voerde al enkele duurzame praktijken in. Door installaties te vervangen en processen aan te passen, spaart het water uit. Water wordt vooral gebruikt voor reiniging, opwarming en afkoeling.

Een voorbeeld is de reiniging van de vaten waarin de geoogste druiven vervoerd worden. Vroeger maakte Dominio del Plata die manueel schoon, wat 20 minuten per vat duurde. Nu gebruikt het bedrijf industriële wasmachines.

“Met deze machine duurt de reiniging 5 minuten”, zegt Marcelo del Popolo, duurzaamheidsverantwoordelijke van het bedrijf. “We hebben het waterverbruik met ongeveer 60.000 liter per maand verminderd. Na drie maanden oogsten hebben we dus 180.000 liter minder verbruikt.” Bovendien gaat het gebruikte water naar een zuiveringsinstallatie, zodat het nadien nog voor irrigatie kan dienen.

Klimaatverandering
De klimaatverandering dreigt de droge provincie hard te treffen. “De ontwikkeling van de regio hangt helemaal af van het water”, zegt geoloog Ricardo Villalba. Hij is lid van het VN-klimaatpanel en was vroeger directeur van het Argentijnse Instituut voor Sneeuw-, Gletsjer- en Milieuonderzoek, met zetel in Mendoza.

“Onze provincie leeft hoofdzakelijk van het water dat zich ophoopt in de bergsneeuw. Alle prognoses en modellen geven aan dat die sneeuw na verloop van tijd zal verminderen.

Minder energie
De wijnproducenten zoeken ook naar een manier om minder energie te verbruiken. Ze hebben energie nodig voor verwarming, afkoeling, verlichting en het overpompen van vloeistoffen.

“Voor elk van die functies kun je de installaties of processen zo aanpassen dat je veel energie bespaart”, zegt Micic. Zo kun je de tanks bedekken, waardoor ze langer hun temperatuur behouden, of de pompen, compressoren en lampen vervangen door recente, zuiniger modellen.

Dominio del Plata slaagde er zo al in 15 procent minder energie te verbruiken. Door de water- en energieconsumptie te doen dalen zijn de kosten van het bedrijf fors gedaald, zegt Marcelo del Popolo.

Dat maakt de projecten ook zelfbedruipend, zegt René Mauricio Valdés, UNDP-verantwoordelijke voor Argentinië. “Velen denken dat investeren in ecologische praktijken alleen geld kost en het bedrijf niet noodzakelijk iets oplevert. We zien hier dat dit niet klopt.”