Een coalitie van meer dan 25 organisaties heeft een wereldwijde campagne gelanceerd om het gebruik van tandvullingen met kwik (amalgaamvullingen) uit te bannen. Het gebruik van kwik in vullingen kan schadelijk zijn voor de gezondheid en het milieu.

De voortrekker van de campagne is de Wereldalliantie voor Kwikvrije Tandheelkunde in Washington, die het gebruik van kwik wil uitfaseren voor 2020. Volgens de alliantie brengt het uitbannen van amalgaamvullingen grote gezondheidsvoordelen met zich mee. “De wetenschappelijke commissie van de Europese Unie noemt amalgaam “secundaire vergiftiging” omdat het kwik terechtkomt in vis en groenten die kinderen eten.”

Bij de Europese Commissie (EC) ligt een voorstel om amalgaam in vullingen alleen in ingekapselde vorm te gebruiken en om amalgaamafscheiders te gebruiken. Op die manier zouden tandartsen, patiënten en het milieu beschermd worden tegen blootstelling aan kwik.

Volgens Charles Brown, voorzitter van de Wereldalliantie, zijn amalgaamvullingen inferieur aan de alternatieven die momenteel voorhanden zijn. “Westerse bedrijven hebben er belang bij om de verkoop van amalgaam in stand te houden, vooral in ontwikkelingslanden, en zij financieren de tegencampagne.”

Brown wijst op het Kwikverdrag van Minamata uit 2013, dat ondertekend is door 128 landen. Het verdrag, dat het gebruik van kwik in elke vorm wil terugdringen of elimineren, treedt pas in werking als vijftig landen het hebben geratificeerd. Tot nu toe deden slechts 28 landen dat, inclusief de Verenigde Staten. Landen als België en Nederland hebben het verdrag alleen ondertekend. “Er is een zetje nodig om de eindstreep te halen”, zegt Brown.

Naast de Wereldalliantie voor Kwikvrije Tandheelkunde sloten onder meer het Europees Milieubureau (EEB), een federatie van meer dan 140 niet-gouvernementele organisaties, de International Academy for Oral Medicine and Toxicology en Zero Waste Europe zich aan bij de coalitie.

In een brief aan de Milieucommissie van het Europees Parlement wijst de coalitie erop dat de EC in februari een nieuw voorstel over kwik heeft ingediend, met als doel uiteindelijke ratificatie van de Minamataconventie door de Europese Unie. In het voorstel wordt de bestaande Europese wetgeving aangepast aan het verdrag, maar het zou tekortschieten als het gaat om het uitbannen van het gebruik van kwik in de tandheelkunde, zegt de coalitie.

“Dit voorstel is niet in overeenstemming met de geest en intentie van het verdrag”, schrijft ze, omdat de Conventie van Minamata “van landen eist dat ze het gebruik van amalgaam uitfaseren.” Het voorstel van de Europese Commissie richt zich vooral op het inkapselen en separeren van amalgaam, niet op het uitfaseren van kwikgebruik.

Hoewel Europa wereldwijd de grootste gebruiker is van kwik in de tandheelkunde, blijft het probleem volgens Brown niet beperkt tot Europa. “Europa is vooral de grootste verbruiker omdat tandartszorg breed beschikbaar is voor mensen.”

De tandartsen zelf zijn verdeeld over het gebruik van amalgaam, zegt Brown. Het aantal voorstanders van kwikvrije vullingen groeit volgens hem, maar de voorstanders van amalgaamgebruik worden vertegenwoordigd door de World Dental Federation en haar westerse leden, zoals de Amerikaanse, Britse en Canadese tandartsenverenigingen.

Amerikaans onderzoek laat zien dat 53 procent van de Amerikaanse tandartsen in 2009 geen amalgaam gebruikte. Omdat deze cijfers al zeven jaar oud zijn, is het aannemelijk dat dat percentage intussen hoger is.

Uit onderzoek van de American Dental Association (ADA) uit 2007 bleek dat jonge tandartsen minder amalgaam gebruiken dan oudere artsen. Van de tandartsen ouder dan veertig jaar, gebruikte 65 procent amalgaam. Bij tandartsen jonger dan veertig jaar was dat 55 procent.