Sociale media als Twitter en Facebook geven een snel en accuraat beeld van hoe een epidemie zich ontwikkelt. Uit onderzoek naar een uitbraak in Haïti blijkt dat de sociale media korter op de bal spelen dan de officiële cijfers.

Bij een snelle verspreiding van een ziekte lopen de officiële rapporteringsystemen vaak achterop, waardoor ook de reactie te lang op zich laat wachten. Maar het internet en met name sociale media kunnen in de toekomst een belangrijke rol spelen om dat proces te versnellen. Uit onderzoek in het American Journal of Tropical Medicine blijkt dat Twitterfeeds een betrouwbare en onmiddellijke bron zijn van informatie over een epidemie.

De wetenschappers onderzochten 4.500 internetberichten en 189.000 tweets in de eerste honderd dagen na start van de epidemie. Daaruit bleek dat de informele berichtgeving over de epidemie in grote mate gelijk loopt met de officiële gegevens over de verspreiding van de ziekte.

Maar het grote verschil met de officiële data is dat de online informatie tot twee weken eerder beschikbaar was. Ze kan dus van onschatbare waarde zijn om sneller te reageren op een mogelijke epidemie.

HealthMap
De wetenschappers maakten voor hun simulatie gebruik van HealthMap, een applicatie die ontwikkeld is door zoekgigant Google in samenwerking met de Harvard Medical School. De site doorploegt voortdurend bronnen zoals de nieuwsberichten op Google News, de berichten van de Wereldgezondheidsorganisatie, overheidswebsites, mailinglijsten, thematische discussiegroepen en Twitter.

Al dat nieuws wordt automatisch verwerkt en gefilterd op basis van complexe algoritmen. Zo kan HealthMap het onderscheid maken tussen een verhaal over een groot vaccinatieplan of een bericht over een nieuwe uitbraak, op basis van de gebruikte woordenschat. Een woord als “mysterieus” zal bijvoorbeeld sneller opduiken in een verhaal over een mogelijke uitbraak. Het systeem geeft de analyse visueel weer op een kaart.

Met één blik op die kaart kunnen overheden, artsen en gezondheidsorganisaties de situatie inschatten en mogelijke epidemieën op het spoor komen en voortijdig stoppen of anderszins hulp bieden.