Nederland telt steeds meer gemeenten die zelf zonne-energieprojecten starten voor burgers en bedrijven. Door daken van huurwoningen, bedrijven en eigen gemeentelijke gebouwen te voorzien van zonnepanelen, door lokale energiebedrijven te steunen en door particulieren een financieel gunstig aanbod te doen voor de levering en installatie van PV-systemen, ontstaan in heel het land zogeheten solar city’s.

Tijdens de conferentie The Solar Future NL ’12, die op 24 mei in de Lichtfabriek in Haarlem wordt gehouden, laten de gemeenten Groningen, Leeuwarden en Wageningen aan de hand van concrete projecten zien hoe ze zo’n solar city worden.

Om in 2020 ‘fossielvrij’ te zijn, wil de provincie Friesland in 2015 voor 50 Megawatt aan zonnestroom produceren. Hoofdstad Leeuwarden neemt daarvan 15 Megawatt voor haar rekening. Zo heeft Energiewacht in februari een leaseconstructie geïntroduceerd, waarbij particulieren zonnepanelen op hun dak krijgen. Ze hoeven zelf niets te investeren en hun stroomprijs blijft de komende jaren gelijk. Daar meldden zich binnen vier dagen al 800 mensen voor aan. Op bedrijventerrein De Hemrik helpt Leeuwarden tien bedrijven met een laagrentende lening investeren in zonnepanelen op hun dak. Ambtenaren van de gemeente kunnen zelf via hun salaris een ‘PV-privé’ pakket met zonnepanelen afbetalen en verder wil de stad op zoveel mogelijk gemeentelijke gebouwen en scholen zonnepanelen leggen. ,,We zijn druk bezig, in de volle breedte van de markt, concrete projecten te ontwikkelen. Overal in Nederland zie je soortgelijke initiatieven ontstaan, al staan de meeste nog in de startblokken,” zegt Jadranka Cace van RenCom, die namens de gemeente alle plannen aanjaagt.

In Wageningen heeft De Woningstichting het plan om de daken van 124 huurhuizen tegelijk met een grote renovatie uit te rusten met zonnepanelen. Samen met de corporaties, Universiteit Wageningen, bedrijven, burgers en tal van andere partijen heeft de gemeente de Stichting Zonne-energie Wageningen opgericht, die 30.000 vierkante meter van de plaatselijke daken met zonnepanelen wil beleggen, goed voor 2 Megawatt aan elektriciteit. Op 10 mei lanceert de stichting een actie waarbij particulieren en bedrijven voor een goede prijs een compleet pakket aan zonnepanelen kunnen kopen, inclusief montage, service en garantie. ,,De markt voor zonne-energie is zo dynamisch dat mensen soms door de bomen het bos niet kunnen zien. Als onafhankelijk stichting kunnen wij daarin advies en informatie geven,” stelt projectleider Rogier Coenraads.  Hij ziet steeds meer van dit soort collectieve acties in Nederland. ,,Op deze manier is zonnestroom van je dak voor particulieren financieel voordeliger dan uit het elektriciteitsnet,” zegt hij.

In Groningen gaat de gemeente organiseren dat burgers via een laagrentende lening van de gemeente zonnepanelen kunnen aanschaffen. Die betalen ze in acht tot twaalf jaar terug via de gemeentebelasting, die daardoor een paar tientjes per maand stijgt. Om deze speciale constructie wettelijk mogelijk te maken sloot de stad vorig jaar een Green Deal overeenkomst met het Rijk. ,,Nu zonnepanelen door een dalende prijs steeds beter bereikbaar worden voor de consument, kun je hen als gemeente een zetje geven. Wij financieren als het ware de zonnepanelen,” stelt programmaleider energie Wouter van Bolhuis. ,,Je brengt de sneeuwbal aan het rollen. Als je dat niet doet, gaat het langzamer.” Ook de corporaties in de stad verstrekken hun huurders zonnepanelen tegen een geringe huurverhoging. De gemeente Groningen heeft verder zonnepanelen geplaatst op achttien gemeentelijke gebouwen, beloont ondernemers die energie besparen en verstrekte de coöperatie Grunneger Power een lening van 200.000 euro om een lokaal duurzaam energiebedrijf op te richten.