Nederland moet zich beter voorbereiden op de transitie naar een duurzame energievoorziening. We missen anders een forse bijdrage aan onze staatskas en raken belangrijke bedrijvigheid kwijt, we halen onze klimaatdoelstellingen niet en onze energievoorziening wordt afhankelijk van andere landen.

Voor een succesvolle energietransitie in Nederland is een consistente strategie nodig die is gebaseerd op een gedegen en breed gedragen lange termijn visie. Vergaande energiebesparing en een goede balans tussen hernieuwbare en fossiele energiebronnen zijn in die visie essentieel om duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar te kunnen blijven voorzien in onze energiebehoefte. Een verantwoorde en robuuste transitie zal vitale economische belangen raken, maar levert ook nieuwe kansen op.

Op 12 maart presenteerde TNO het rapport “Naar een toekomstbestendig energiesysteem voor Nederland” (pdf). Het rapport is opgesteld in samenwerking met het Copernicus Instituut (Universiteit Utrecht) en ECN. Het eerste exemplaar werd in ontvangst genomen door Maria van der Hoeven, directeur van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) en Wiebe Draijer, voorzitter van de SER.

Energiesysteem
Nederland heeft een sleutelrol in de Noord West Europese energiemarkt. Deze rol hangt sterk samen met de winning van gas uit eigen bodem en de grootschalige invoer, raffinage en doorvoer van aardolie(producten). Circa 20% van de staatsinkomsten is gerelateerd aan het huidige energiesysteem. Belangrijke energie-intensieve bedrijfstakken zoals de chemie, het goederenwegvervoer, de glastuinbouw en de voedingsmiddelenindustrie zijn sterk afhankelijk van stabiele en betaalbare energieprijzen. Aardgas en aardolie zijn daarmee momenteel van cruciaal belang voor de Nederlandse economie.

Trendbreuken
De trendbreuken die te voorzien zijn in onze energiehuishouding, kunnen de economische positie van ons land wezenlijk verzwakken. De onderzoekers adviseren de Nederlandse sterkten en specialisatie goed te benutten bij de ontwikkeling van duurzame energiebronnen en het realiseren van verregaande energiebesparing. Zo ontstaan nieuwe businesskansen waarmee bedrijven ook op de buitenlandse markt kunnen excelleren.

Investeren in innovaties is hiervoor essentieel. Naast innovaties in de industrie, gaat het om lokale innovaties met duurzame energie. Deze initiatieven dragen bovendien positief bij aan de betrokkenheid van burgers, wat van groot belang is om de energietransitie te kunnen realiseren.