Somalische vrouwen starten steeds vaker een eigen zaak. Soms is het uit eigen keuze, soms omdat de financiële situatie hen daartoe dwingt. De vrouwen zelf zien het vooral als een signaal dat gelijkheid tussen man en vrouw stilaan mogelijk wordt in Somalië.

Op Mogadishu’s grootste marktplaats Hamarweyne heeft Maryama Yunis (24) een winkeltje met cosmetica. De jonge Somalische verkoopt hier sinds twee jaar zeep, shampoo, lippenstift en eyeliner en kan er goed van leven. “Steeds meer Somalische vrouwen zijn zich bewust van hun looks en houden ervan om zich te verzorgen. Ik heb die opportuniteit gezien en heb er mijn business van gemaakt”, zegt Yunis.

Ze is een van de vrouwen in dit traditionele moslimland die een zaak opzetten en zo de kans grijpen om financieel onafhankelijk en meer mobiel te worden. Yunis is afgestudeerd als verpleegkundige maar koos voor haar droom. “Met de hulp van mijn moeder kon ik mijn vader overtuigen om met de winkel te starten. Met het geld dat ik verdien word ik elke dag meer onafhankelijk en ik ben een inspiratie voor veel andere jonge vrouwen.”

Maatschappelijke rol
Zelfs van opgeleide meisjes in dit land in de Hoorn van Afrika wordt verwacht dat ze zich focussen op de opvoeding van hun kinderen, maar samen met de algemene houding ten aanzien van vrouwen is hun maatschappelijke rol aan het veranderen”, zegt student vrouwenstudies en sociaal activist Hawa Dahir.

“Tijden veranderen. De mensen worden zich meer bewust van het ondernemerspotentieel van vrouwen en aanvaarden de rol die zij kunnen spelen op het vlak van economie binnen het gezin en voor het land in zijn geheel.” Nochtans is voor velen het starten van een eigen zaak geen vrije keuze maar noodzaak om financieel bij te springen door het overlijden of de werkloosheid van een echtgenoot.

Faduma Maow bijvoorbeeld, een moeder van vier, opende sinds de dood van haar man een kledingwinkel in de Bakaramarkt in Mogadishu. “Hoe zwaar het ook is als werkende ouder, ik ben trots op het feit dat ik financieel onafhankelijk ben en voor mezelf en de kinderen een toekomst heb kunnen opbouwen.”

Vrouwen meer zichtbaar
Volgens Dahir is de aanwezigheid van vrouwelijke ondernemers steeds meer merkbaar in Somalië. Vrouwen worden steeds meer zichtbaar als broodwinner en dat doen ze vaak met bijzonder weinig hulp.

Lokale en internationale financiële instellingen zijn nog grotendeels afwezig sinds de val van de regering in 1991, die twee decennia van burgeroorlog inleidde. De paar banken die opnieuw opstartten, zijn niet gespecialiseerd in starterskapitaal.

“Als vrouwen een zaak beginnen, is het dank zij de hulp van familie of vrienden of omdat ze het geluk hebben om snel winst te kunnen maken met hun producten”, zegt zaakvoerster Aisha Guled.

De Somalische regering waardeert de initiatieven van vrouwen maar kan op dit moment niet in financiële steun voorzien. “Zorgen voor een veilige omgeving waar vrouwen hun business kunnen ontplooien, is onze belangrijkste opdracht nu”, zegt een regeringsmedewerker die anoniem wenst te blijven.

Volgens Yunis is de visie en de houding ten aanzien van vrouwen snel aan het veranderen, dus verwacht ze niet alleen dat steeds meer vrouwen gaan ondernemen maar ook actief zullen worden op academisch en politiek vlak.

“Het is slechts een kwestie van tijd maar vrouwen zullen gelijk worden aan mannen in alle disciplines”, zegt Yunis.

Abdurrahman Warsameh