Argentinië, een van de grootste landbouwproducenten ter wereld, kiest steeds meer voor biologisch. Door het gunstige klimaat kan de overgang van conventionele naar biologische landbouw er ook veel makkelijker.

De oppervlakte voor gecertificeerde biologische landbouw in Argentinië is met 10 procent gegroeid van 2014 naar 2015, berekende de Nationale Dienst voor Gezondheid en Voedselkwaliteit. De groenteteelt steeg zelfs met 200 procent.

In Argentinië zijn er nu ruim duizend biologische boeren, meestal kleine en middelgrote bedrijven en coöperaties.

Ook Eduardo Cerda, expert van de landbouwfaculteit van de Nationale Universiteit van La Plata, merkt de groeiende belangstelling. In 10 jaar tijd is de oppervlakte waarvoor advies werd gevraagd, gestegen van 600 tot 12.500 hectare. Met zijn kleine aantal gespecialiseerde collega’s kan Cerda niet aan de vraag voldoen.

Hij schrijft de groei toe aan de teleurstelling in het huidige model, dat op chemicaliën is gebaseerd. Dat model loopt op zijn einde, zegt hij. Biologische landbouw is niet zomaar een alternatief, het is “de landbouw van de komende jaren”.

De traditionele landbouw wordt almaar duurder voor de producent. “Terwijl een hectare tarwe in de jaren negentig 100 dollar kostte, was dat in 2015 al 400 dollar. Maar de opbrengst is niet verviervoudigd. Vroeger leverde 1 hectare 3000 kilo op, vandaag haal je als je geluk hebt 6000 of 7000 kilo.”

“Het is een zeer dure technologie met een zeer inefficiënt resultaat. We hebben een vergelijking gemaakt tussen velden met een gemengd gebruik van biologische landbouw en veeteelt en velden van grote bedrijven: de eerste groep is efficiënter.”

Groeiende vraag
De Inter-Amerikaanse Commissie voor de Biologische Landbouw (CIAO) schrijft de groei van de biologische landbouw in Argentinië toe aan de stijgende internationale vraag, vooral uit Europa en de Verenigde Staten.

Maar ook bij de Argentijnse consument ontstaat een nieuw bewustzijn. “De biologische markt begint te bewegen”, merkt Jorge Pierrestegui, die biologische olijven en olijfolie produceert in de centrale provincie Cordoba. “Wij produceren al 20 jaar. In het begin was daar geen markt voor in Argentinië en werd alles geëxporteerd. Nu verkopen we nog altijd aan het buitenland, maar liefst 50 procent blijft hier.”

“Op internationale schaal is Argentinië geen grote producent van olijfolie, maar het is wel een van de weinige landen die het biologisch kunnen produceren. Spanje bijvoorbeeld, een van de belangrijkste producenten in de wereld, werkt op zeer droog land, waardoor het veel chemicaliën en kunstmest gebruikt. Argentinië heeft het voordeel dat het vruchtbare grond heeft.”

Geen grote aanpassingen
Volgens het rapport Mondiale markten voor biologische groenten en fruit van de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN “levert de overgang van conventionele landbouw naar biologische productie in Argentinië doorgaans geen grote moeilijkheden op dankzij zijn fysieke kenmerken.

“Door de hoeveelheid gronden en hun natuurlijke vruchtbaarheid, door de overvloed aan ongebruikt land, en door het lage gebruik van chemische middelen in de conventionele landbouw kunnen landbouwers op biologische productie overgaan zonder dat daarvoor grote aanpassingen van de bedrijfsvoering nodig zijn. De verschillende weertypes en de beperkte druk van ziektes maken biologische productie in het grootste deel van het land mogelijk.”

Het Amerikaanse continent heeft bijna 10 miljoen hectare voor gecertificeerde biologische landbouw, zegt de CIAO. Dat is een vijfde van de wereldwijde oppervlakte. Bijna 7 miljoen hectare ligt in Latijns-Amerika, waarvan 3 miljoen in Argentinië.

De CIAO wijst er tegelijk op dat biologische gewassen nog altijd maar 0,5 procent van het totale Argentijnse landbouwareaal uitmaken. In dit land van 43 miljoen inwoners is landbouw een van de pijlers onder de economie. Het is goed voor 13 procent van het bruto binnenlands product, 55 procent van zijn uitvoer en 35 procent van zijn directe en indirecte werkgelegenheid.

“Er wordt vooral soja, maïs of transgeen katoen geteeld”, zegt Graciela Draguicevich. “Biologische landbouwers zijn nog steeds een zeer kleine minderheid en zitten vooral in de kleinschaliger groenteteelt. Het aantal producenten van biologische granen kun je op twee handen tellen, omdat de overheid het niet stimuleert.”

Draguicevich, is voorzitter van de Asociación Mutual Sentimiento, een vereniging die al veertien jaar een markt voor biologische landbouw en sociale economie in Buenos Aires beheert. “We stelden vast dat het grootste probleem de zinloze tussenschakels waren. Daarom zochten we rechtstreeks contact met producenten. Maar we wilden dat er nog meer veranderde. We wilden niet langer giftige producten consumeren die ons ziek maakten. Dus gingen we op zoek naar producenten die geen pesticiden gebruikten.”