Op Wereldgezondheidsdag, 7 april a.s., is Dr. Mubashar Sheikh, directeur van de Global Health Workforce Alliance, in Nederland. Dr. Sheikh is te gast op een bijeenkomst van Nederlandse ontwikkelingsorganisaties over het wereldwijde tekort aan zorgpersoneel.

Veel zorgverleners uit ontwikkelingslanden vertrekken naar westerse landen op zoek naar betere arbeidsomstandigheden, soms op uitnodiging van werkgevers die zelf kampen met een tekort aan medisch personeel. Notoire voorbeelden zijn Engeland en de Verenigde Staten, die jaarlijks grote aantallen zorgprofessionals weglokken. Dit heeft ernstige gevolgen voor de toch al zwakke gezondheidszorg in ontwikkelingslanden.

Nederland draagt gelukkig nauwelijks bij aan brain drain uit ontwikkelingslanden, omdat ze niet actief werft in landen met een tekort. Een aantal andere Europese lidstaten doet dat echter wel. De Europese Commissie werkt momenteel aan een groenboek over gezondheidswerkers in Europa en een gedragscode voor het ethisch werven van zorgpersoneel.

Voorbeeld
Op Wereldgezondheidsdag 2009 willen Wemos, Cordaid, Oxfam Novib, AMREF Flying Doctors en de International Federation of Health and Human Rights Organisations (IFHHRO) de Nederlandse overheid aanmoedigen een voorbeeld te zijn voor andere westerse landen. Recent stuurde staatssecretaris Albayrak (Justitie) een brief aan de Kamer over gedragscodes en compenserende maatregelen om brain drain tegen te gaan en brain gain te bevorderen. Naast afzien van actieve werving, kan Nederland nog veel doen om overheden van ontwikkelingslanden te helpen het eigen gras groener te maken, zodat zorgprofessionals minder reden zien om te vertrekken. Zo ondersteunt Nederland met ontwikkelingsgeld al salarisverhogingen in Ghana en Zambia en overwegen de ministeries van Justitie en Buitenlandse Zaken om geld te investeren in zogenaamde circulaire migratie-initiatieven, ofwel opleiding en tijdelijke arbeidsmigratie naar Nederland. Hoe zinvol dat is, welke andere mogelijkheden er zijn en hoe de Nederlandse ideeën naar andere westerse landen kunnen worden geëxporteerd, wordt besproken op Wereldgezondheidsdag.

Solide
Dr. Sheikh van de Global Health Workforce Alliance komt naar Nederland om het initiatief van de ontwikkelingsorganisaties kracht bij te zetten: ‘Zorgverleners vormen de kern van een solide zorgstelsel. We bevinden ons in een beslissende fase, waarin we behoefte hebben aan vasthoudendheid, leiderschap en eensgezindheid. Zorgverleners voor iedereen, iedereen vóór zorgverleners.’