Een aarden wal, duizend autobanden en duizenden lege flessen zijn gebruikt om in Zwolle een theehuis te bouwen. Het eerste earthship in Nederland wordt zaterdag geopend.

Earthships of aardehuizen stammen uit de Verenigde Staten. Architect Mike Reynolds begon in de jaren ’70 met afval en aarde in de woestijn klimaatneutrale woningen te bouwen. Het Zwolse theehuis is door een internationaal bouwteam volgens dezelfde principes van Reynolds gebouwd, zegt projectleider Egbert Haas van woningcorporatie SWZ. ,,Het gebouw is volledig zelfvoorzienend. Zo wordt regenwater opgevangen, in plantenbakken gefilterd en vervolgens wordt er thee mee gezet.”

Het earthship op Goertjesweg 5 in de Nooterhof te Zwolle is gebouwd ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van woningcorporatie SWZ, zegt directeur Eddy Veenstra. ,,Als corporatie staan we voor een grote opgave om energie te besparen en duurzaam te bouwen. Daar willen we ervaring mee opdoen.” Energiebesparing levert ook wat op voor de inwoners. ,,We willen de woonlasten laag houden. Dat kan door gedrag maar ook door zelf het materiaal aan te passen. Wat hier in extreme vorm wordt gepresenteerd, willen we de komende jaren toepassen in onze woningen.”

Het aardehuis bestaat uit een lange, glazen voorpui. De achterwand is door een aarden wal aan het zicht onttrokken. In deze wand en in de zijgevel zijn honderden autobanden verwerkt. Deze banden verwarmen de vertrekken in de winter en koelen deze af in de zomer. Anders dan in de Amerikaanse woestijn kregen de ontwerpers en bouwers te maken met de strenge Nederlandse regelgeving. ,,Dit gebouw is wel aan het waterleiding- en rioolnet gekoppeld, simpelweg omdat regelgeving dat vereist”, zegt projectleider Haas.

Op de bouwplaats in Zwolle trok een ware stoet aan internationale vrijwilligers voorbij. Zo kwamen studenten bouwkunde uit Oslo over om de bouw te bestuderen. ,,Deze bouw is simpel, maar erg arbeidsintensief”, stelt Haas. In de niet-dragende wanden werden glazen flessen verwerkt die onder meer bij hotels in de regio ingezameld werden. Afgeschreven tegels van de woningcorporatie vormen meterslange mozaïeken die door het pand lopen. Horecaleerlingen van onderwijsinstelling Landstede gaan het theehuis uiteindelijk bemensen.

Theo Lalleman van de stichting Owaze legde het contact tussen de woningcorporatie en de Amerikaanse ontwerpers van het earthship. De Rotterdamse stichting is ooit opgericht met als doel een aardehuis in Nederland te krijgen. Lalleman denkt dat het theehuis helpt om een mentaliteitsverandering te bewerkstelligen. ,,De bouwwereld is conservatief. Bouwen met natuurlijke materialen is goedkoper en gezonder. Dit gebouw toont dat het werkt.” Volgens hem zijn in Deventer en Tilburg concrete plannen om ook bewoonde earthships te bouwen. ,,Het is een teken van de tijd. Nu het eerste schaap over de dam is, hopen we op meer.” (ANP)

• Zie ook: Earthship Zwolle primeur in de Benelux